10 relevante vragen

BTW-positie van commissarissen en toezichthouders

Recentelijk publiceerde de staatssecretaris van Financiën een besluit over de btw-positie van toezichthouders en commissarissen. Voor individuele leden van raden van commissarissen, raden van toezicht en bezwarenadviescommissies betekent dit dat zij de toezichthoudende of advieswerkzaamheden veelal niet meer als btw-ondernemer uitoefenen. Bij EY ontvangen ze veel btw vragen hierover. Bas Breimer en Myrthe Hinskens van EY geven antwoord op de tien meest gestelde btw vragen.

1. Geldt dit besluit voor alle commissarissen?

Het besluit geldt voor commissarissen die geen individuele/zelfstandige verantwoordelijkheid dragen voor handelingen binnen het toezichthoudende orgaan (de raad van commissarissen). Die individuele verantwoordelijkheid ontbreekt als een commissaris enkel in naam van en onder verantwoordelijkheid van de raad kan handelen.

Het besluit geldt dus niet voor commissarissen die wel in eigen naam en onder eigen verantwoordelijkheid handelen. Dit kan het geval zijn als een commissaris zelfstandig een uitspraak kan doen of beslissing kan nemen.

2. Maakt het verschil of ik vanuit een (persoonlijke) BV of vanuit privé factureer?

Nee, dat is geen verschil. Omdat een commissaris als natuurlijk persoon wordt benoemd, is in principe sprake van een rechtsbetrekking tussen de natuurlijke persoon en de onderneming en niet tussen de bv en de onderneming. Desalniettemin komt het in de praktijk vaak voor dat de beloning voor de commissariaatswerkzaamheden door een (persoonlijke) bv wordt gefactureerd. Ook voor die situatie vervalt de btw-heffing.

3. Naast mijn commissariaatswerkzaamheden, verricht ik ook nog andere werkzaamheden als zzp’er of vanuit mijn bv. Hoe moet ik daarmee omgaan?

Btw is een belasting die per werkzaamheden/activiteit wordt beoordeeld. Voor de andere werkzaamheden verandert door dit besluit niets. Daarvoor blijft de natuurlijke persoon of de bv btw-ondernemer. Dat betekent dat de omzet voor de commissariaatswerkzaamheden zonder btw wordt berekend en voor de overige omzet moet op normale wijze btw worden berekend. Voor kosten die volledig worden gemaakt voor de commissariaatswerkzaamheden, mag de btw niet meer in aftrek worden gebracht. Voor kosten die zowel voor de commissariaatswerkzaamheden als de andere werkzaamheden worden gemaakt, zal de btw slechts nog gedeeltelijk aftrekbaar zijn. Voor de kleine ondernemersregeling telt de omzet uit de commissariaatswerkzaamheden niet meer mee. Als de omzet uit de overige werkzaamheden maximaal € 20.000 per jaar is, kan voor de kleine ondernemersregeling worden gekozen.

4. Ik maak gebruik van het recht op aftrek van inkoop-btw. Geldt dit besluit ook voor mij?

Ja, dit besluit geldt dan ook. Aangezien het btw-ondernemerschap vanaf 6 mei 2021 vervalt voor de commissariaatswerkzaamheden, kan de btw op de daaraan toerekenbare kosten niet meer in aftrek worden gebracht. Het is geen keuze om het besluit wel of niet toe te passen.

5. Ik vervul een commissariaat bij een buitenlandse onderneming. Wat betekent dit?

Een commissaris die woonachtig is in Nederland, valt in principe onder de Nederlandse btw-regels. De regels rondom toezichthoudende organen kunnen echter per land verschillen. Als het commissariaat in het buitenland ook geen individuele verantwoordelijkheid kent of om een andere reden geen sprake is van btw-ondernemerschap, dan geldt in principe hetzelfde als voor een commissariaat bij een Nederlandse onderneming. Omdat het besluit is gebaseerd op een uitspraak van het Europese Hof van Justitie, zou deze lijn in alle EU-lidstaten hetzelfde moeten zijn. De praktijk is soms anders, waardoor individuele lidstaten een andere visie kunnen hebben. Bij grensoverschrijdende gevallen adviseren wij contact op te nemen met uw adviseur.

6. Wat moet ik doen met de btw-aangifte over het tweede kwartaal 2021?

Het besluit gaat officieel in per 7 mei 2021 en werkt terug tot 13 juni 2019. De staatssecretaris keurt echter goed dat de periode vóór 7 mei niet hoeft te worden gecorrigeerd als de commissaris in die periode btw in rekening heeft gebracht en de onderneming deze btw in aftrek heeft gebracht. Het ligt daarom voor de hand om voor het hele tweede kwartaal geen btw meer te berekenen. De Belastingdienst zal waarschijnlijk wel een btw-aangifte uitreiken voor het tweede kwartaal 2021. Als de commissariaatswerkzaamheden de enige werkzaamheden zijn die in de btw-aangifte werden opgenomen, zal de btw-aangifte als een nihil-aangifte moeten worden ingediend. Let op! Een door de Belastingdienst uitgereikte aangifte moet dus altijd worden ingevuld. Wij adviseren tevens een briefje aan de Belastingdienst te sturen waarin u meldt dat het btw-ondernemerschap is beëindigd. Houd ook de website van de Belastingdienst in de gaten. We kunnen ons voorstellen dat de Belastingdienst nadere richtlijnen of een eenvoudige werkwijze zal publiceren.

7. Als toezichthouder bij een instelling in de (semi-) publieke sector val ik onder de regels van de WNT. Heeft het besluit van de staatssecretaris hier invloed op?

Voor toekomstige beloningen zal geen btw meer worden berekend. Ervan uitgaande dat de beloning is vastgesteld op een bedrag excl. btw dat onder de WNT-grens blijft, zal het nettobedrag worden uitgekeerd. De betaling is dan WNT-proof. Voor de WNT kan wel een probleem ontstaan als een commissaris met terugwerkende kracht btw terugvraagt bij de Belastingdienst én deze btw niet (volledig) vergoedt aan de instelling waar hij/zij voor werkzaam is. De terugontvangen btw zal dan worden aangemerkt als een onderdeel van de vergoeding en deze totale vergoeding moet aan de WNT-normen voldoen. Dit moet per geval worden beoordeeld.

8. Ik woon in het buitenland en vervul een commissariaat in Nederland. Waar moet ik extra op letten?

Voor de commissaris verandert niet zo heel veel. De btw-heffing zal in het verleden zijn verlegd naar de onderneming. Vanwege het vervallen van het ondernemerschap van de commissaris, hoeft de onderneming geen btw-verlegging meer te rapporteren. De commissaris kan volstaan met het uitreiken van een nota zonder daarop btw-formaliteiten te vermelden.

9. Moet ik voor het terugvragen echt in overleg met de belastingdienst? Of kan ik de correcties verrekenen met de afdracht tweede kwartaal 2021?

Commissarissen die tussen 13 juni 2019 en 6 mei 2021 nog met btw hebben gefactureerd, kunnen die btw crediteren en bij de Belastingdienst terugvragen. De correctie wordt verwerkt in de btw-aangifte van het tijdvak waarin de creditfactuur wordt uitgereikt. In principe kan dus verrekening plaatsvinden met afdrachten voor andere werkzaamheden. Hierover hoeft niet per se overleg met de Belastingdienst te worden gevoerd.

10. Moet ik de btw teruggeven aan de onderneming?

Uiteraard is dat primair een aangelegenheid tussen de commissaris en de onderneming. In veel gevallen zal de beloning voor de commissariaatswerkzaamheden zijn vastgesteld op een bedrag exclusief btw. Als gevolg van de creditering moet de commissaris de btw in principe terugbetalen aan de onderneming. De commissaris en de onderneming kunnen afwijkende afspraken maken (rekening houdend met de hiervoor beschreven WNT-norm).

==

In dit artikel is het begrip ‘commissaris’ gebruikt maar dat kan ook beschouwd worden als toezichthouder en leden van adviescommissies die zich in vergelijkbare omstandigheden bevinden.