‘Grote uitstroom zorgpersoneel’
Het NVTZ-ledenfestival ‘Zorg voor goed werk’ stond dit jaar in het teken van de arbeidsmarktproblematiek. Drie verschillende sprekers hebben de aanwezigen hun perspectief op de arbeidsmarktproblematiek voorgelegd. De rvc kan een rol spelen in het arbeidsmarktvraagstuk, bereid je voor op een krimpscenario en ook: conflicten komen besluitvorming ten goede.
Arbeidsmarktproblematiek
Begin oktober van dit jaar heeft de commissie Werken in de Zorg (VWS) adviezen uitgebracht over het terugdringen van de personeelstekorten in de zorg. Paul Rullmann, lid van deze commissie, was de eerste spreker op het NVTZ-ledenfestival. Hij gaf aan dat er jaarlijks nog voldoende studenten instromen in de zorgsector, maar dat het probleem ligt bij de uitstroom van het zorgpersoneel. Binnen twee jaar verlaat bijna veertig procent van de werknemers de organisatie. De focus van organisaties moet daarom liggen op het behoud van zorgpersoneel. Dit kan, volgens de commissie, door steviger in te zetten op regionale samenwerkingen, door de relatie zorg en onderwijs te intensiveren en door in te zetten op technologische innovatie. Rullmann vervolgde dat in deze opgave een belangrijke taak is weggelegd voor de raad van toezicht. De raad van toezicht kan het betreffende thema agenderen, persisteren, steunen en stimuleren. Daarnaast kan de raad van toezicht het dialoog over de arbeidsmarktproblematiek met buurinstellingen stimuleren en bijvoorbeeld deelnemen aan regionale netwerkmeetings.
Kracht en tegenkracht
De tweede spreker van de dag was Marilieke Engbers (zie ook boekbespreking in deze Governance Update). In haar onderzoek ‘Kracht & Tegenkracht’ heeft zij onderzocht hoe het ongezegde in de boardroom besluitvorming kan beïnvloeden. Een goed functionerende raad van toezicht werkt vanuit cohesie en vertrouwen. De kwaliteit van besluitvorming kan onder druk komen te staan wanneer een serieus meningsverschil ontstaat en er niet voldoende tijd is om deze verschillen te onderzoeken. Lastige onderwerpen, zoals het functioneren van de bestuurder of het functioneren van de raad van toezicht, komen daarom niet makkelijk op de agenda, omdat deze onderwerpen snel kunnen leiden tot conflict. Om conflicten te voorkomen doen raden van toezicht veel vanuit compliance. Maar een goed functionerende raad van toezicht heeft het inhoudelijke conflict nodig. Inhoudelijk conflict zorgt er namelijk voor dat onderwerpen vanuit verschillende perspectieven worden bekeken wat de besluitvorming ten goede kan komen. Marilieke Engbers sloot haar presentatie af met de vraag of er voldoende over de subjectieve onderwerpen wordt gepraat in de organisatie van de aanwezigen of dat deze worden vermeden omdat dit kan leiden tot conflict. Aan de raad van toezicht de taak om na te gaan of de juiste thema’s op de agenda staan.
Krimpscenario’s
De dag werd afgesloten met een presentatie van Linda Boot. Linda Boot, voorzitter raad van commissarissen bij Regioplus, stelde de aanwezigen de vraag of zij al inzetten op krimp. Vanuit zorgorganisaties wordt er nog steeds gekeken naar de groei van een organisatie. De groei van een zorgorganisatie betekent dat er meer zorg geleverd wordt aan patiënten en cliënten, juist nu organisaties moeite hebben om de stijgende zorgvraag aan te kunnen. Organisaties moeten zorg uit handen geven en inzetten op een krimpscenario; een toekomstscenario dat ons niet bevalt. Om dit te kunnen realiseren moet de maatschappij een sociaal vangnet vormen, waar zorg is voor elkaar en iedereen mee kan doen. Gemeenten spelen een belangrijke rol in het opnieuw neerzetten van de betrokkenheid in de wijk. Zorginstellingen kunnen dit niet alleen. Daarom heeft de toezichthouder de taak om bruggen te slaan tussen de zorgorganisatie en lokale, regionale belangrijke partijen. Het belang van de zorgorganisatie moet niet meer voorop staan, maar het belang van de populatie van de gemeente.
Zorg voor goed werk
Met het ledenfestival wordt de aftrap gegeven voor het NVTZ-jaarthema 2022: ‘zorg voor goed werk’. Vanuit de NVTZ is de werkgroep ‘zorg voor goed werk’ opgericht. In deze werkgroep wordt door middel van verschillende interviews toegewerkt naar een publicatie over de arbeidsmarktvraagstukken. Daarnaast zullen verschillende branche- en regiobijeenkomsten het aankomende jaar in het teken staan van de arbeidsmarktproblematiek.