NR Governance Kennisbank

Vrouwen willen van anderen leren, durven zich kwetsbaar op te stellen en communiceren persoonlijk en herkenbaar over hun inzichten en ervaringen. Dat pleit voor meer diversiteit in de bestuurskamer, aldus Caroline Zegers, partner Global Employer Services van Deloitte.

Na het vertrek van Ruud Kok als partner heeft PwC in Michael de Ridder een waardig opvolger gevonden als managing partner van het programma Commissarissenontmoetingen. De Ridder pleit voor open contact in het samenspel van accountant en rvc: ‘Een goede relatie met de accountant levert veel meer op dan alleen de managementletter.’

Disruptieve bedrijfsmodellen floreren als nooit tevoren. Wat vragen deze tumultueuze tijden van de moderne commissaris? Erik Schijvens, partner Organisatieadvies bij BDO, geeft tekst en uitleg. ‘Voeling met de buitenwereld is een must. Verandering is niet meer iets waarvoor je eens rustig je stoel aanschuift. Het is permanent en overal.’

Commissarissen over hun nieuwe toezichtfunctie Naam, hoofdfunctie en leeftijd: Jolanda Jansen Directeur Rotterdam Ahoy 46 jaar Nieuwe toezichtfunctie: Commissaris Floriade Almere 2022Bestaande portefeuille toezicht- en bestuursfuncties :Bestuurslid Krajicek Foundation Bestuurslid Metropolis Festival

Rolf Robbe en Albert Verhoeff schreven het boek ‘Toeschouwer of toezichthouder; 10 vragen aan toezichthouders aan bestuurders’. Geschreven in de sportmetafoor. ‘Praktisch en laagdrempelig’, constateerde onze vast recensent Jacques Gerards.

De vijf regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROMs) zetten participatiecommissarissen in bij de startups of scale-ups waarin ze investeren. Het Governance Platform ROMs wil de participatiecommissaris praktische ondersteuning bieden bij die mooie, maar lastige taak, aldus stuurgroepleden Miriam Dragstra en Francis Quint.

Eind mei 2018 treedt de EU-verordening over databescherming in werking. Slechts twaalf procent van de organisaties is klaar voor de nieuwe regels, blijkt uit onderzoek van PwC. ‘Veel organisaties onderschatten de voorbereidingstijd’, aldus securityspecialist Bram van Tiel. Munitie voor de volgende commissarissenvergadering.

De vraag hoe ver de ontslagbescherming van statutair bestuurders reikt, blijft actueel. In een recente beschikking van de kantonrechter te Overijssel wordt een interessante ontslaggrond geaccepteerd voor bestuurders. Advocaat van Van Doorne, Steven Sterk, belicht deze casus.

Gelukkig zijn er vliegtuigenSteeds meer vrouwen bekleden internationale topposities. Hoe divers zijn deze boards en wat brengen de Nederlandse dames mee aan tafel?  Margot Scheltema (Lonza Group, Zwitserland en Fedex, VS, TNT Express): 'Ik kom niet met een molentje onder de arm. Relevant is mijn internationale achtergrond en het feit dat ik heel lang in het buitenland heb gewerkt. Qua diversiteit valt er nog wel winst te behalen: slechts 2 van de in totaal 8 commissarissen van de boards waar ik in zit zijn vrouw'.

Commissarissen over hun nieuwe toezichtfunctie Naam, hoofdfunctie en leeftijd: Annelies de Groot (1961), commissaris/toezichthouder en consultant Nationaal Register Nieuwe toezichtfunctie: Vicevoorzitter Raad van Commissarissen van Astellas Pharma Europe B.V. Bestaande portefeuille toezicht- en bestuursfuncties: Voorzitter Raad van Commissarissen van Danone Baby and Medical Nutrition Nederland B.V. Voorzitter Raad van Toezicht van Bevolkingsonderzoek Zuid-West Lid Raad van Commissarissen van Vestia

En dan valt er een brief van een activistische aandeelhouder op de mat van de organisatie waar u toezicht houdt. Net als u op safari in Kenia bent en telefonisch onbereikbaar. Vakantie-ongemakken. Als u op vakantie een Uber-taxi bestelt om met spoed terug te keren, denk dan nog eens aan Arianne Huffington.....

Het boek Strategisch partnerschap van Rienk Goodijk schetst een nieuw concept van governance. Daarmee stimuleert het bestuur en toezicht tot anders functioneren: vanuit maatschappelijk bestaansrecht en waardegedrevenheid, aldus recensent Jacques Gerards, directeur Bureau Bestuurlijk Advies.

Benoeming Karin Bax als nieuwe commissaris op voordracht OR bij RET Met ingang van 1 juli is Karin Bax benoemd als Commissaris namens de Ondernemingsraad voor de RET voor een periode van 4 jaar. Mevrouw Bax (47 jaar) werkt momenteel bij Heineken als Change Manager Finance en heeft in de 14 jaren daarvoor in verschillende functies bij de NS gewerkt. Maurice Unck, algemeen directeur RET, is te spreken over de keuze van de OR: ‘Door haar ruime kennis en ervaring op OV-gebied, is zij absoluut van toegevoegde waarde in de Raad van Commissarissen van de RET.

Commissarissen vinden de werkgeversrol een belangrijke rol. Zij hebben duidelijke ideeën over de samenstelling van de RvC en de competenties waaraan de CEO moet voldoen. Wel lopen de meningen uiteen over het belang van bepaalde selectieprocedures, diversiteit en over de zittingstermijnen. Dat en meer blijkt het Nationaal Commissarissen Onderzoek 2016.

Over welke risk gerelateerde onderwerpen maakt de top van het wereldwijde bedrijfsleven zich zorgen? BDO publiceerde onlangs de tweede editie van het rapport over het wereldwijde risicolandschap.

Bedrijven met een vrouwelijke bestuursvoorzitter benoemen twee keer zoveel vrouwen in de board als bedrijven met een mannelijke ceo, blijkt uit internationaal onderzoek van Deloitte. Commissarissen kunnen door het benoemen van een vrouw aan de top dus een dubbelslag slaan op het gebied van diversiteit.

De financiële crisis heeft invloed op de rol van toezichtsorganen in de culturele sector, stelt Willem van Oppen op grond van een verkennend kwalitatief onderzoek. ‘Toezicht is geen privilege meer, maar een vak.’

Je hoeft de krant alleen maar open te slaan: overnamegevechten domineren de pers. Drukke tijden voor commissarissen. Maarten Appels en Hugo Reumkens van Van Doorne over de rol van de commissaris in overnametijd, de nieuwe Dutch Discount en het afromen van winst. ‘Je kunt niet op elke mail of briefje ingaan.’

Het maatschappelijk wantrouwen in de zorgsector heeft geleid tot regeldrift en bureaucreatie. De sector zelf is de afvinklijstjes zat en werkt aan de eigen normatieve professionaliteit. Toezichthouders kunnen daaraan bijdragen met een goed gesprek in de bestuurskamers, aldus Siety de Jager, vennoot van Custom Management Interim Directeuren.

Mooi woord eigenlijk: dialoog. Als je het woord opknipt staat er: plaatje dat niet waar is. Dia-loog. Net zoals het de taak van de journalist is, is het de taak van de commissaris om controleur van de macht te zijn. Een taak die zowel voor journalist als commissaris steeds ingewikkelder wordt.

De geschiedenis van een organisatie is een goede gids bij fusies en overnames, maar niet de enige leidraad. Wijze woorden van Peter Bakker (WBCSD) tijdens een Boardroom Breakfast van Deloitte.

Uber stelt Wan Ling Martello, een hooggeplaatste manager bij Nestlé, aan als onafhankelijk toezichthouder. Ingewijden hebben dat gemeld aan persbureau Bloomberg. Haar aanstelling was een van de aanbevelingen naar aanleiding van een onderzoek naar seksisme en intimidatie binnen Uber.

André Loogman aan het woord over zijn nieuwe toezichtfunctie bij Stichting Habion.

Nancy Mac Gillavry nieuwe commissaris BOM HoldingDe algemene vergadering van BOM Holding B.V. (de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij) heeft Nancy Mac Gillavry vorige week benoemd als lid van de raad van commissarissen na een succesvolle wervingsprocedure door Nationaal Register.Mac Gillavry, momenteel werkzaam als Senior Director Strategic Sourcing & Procurement bij ASML, treedt per 1 juli toe tot de rvc en is benoemd voor een termijn van vier jaar.

Financiële misstanden, corruptie, dubieuze declaraties: je zult er maar van horen als commissaris of bestuurder. Hoe ga je daar mee om? Kies je direct voor een grootschalig onderzoek of tast je liever eerst de situatie af? Martijn Hin, partner en forensisch specialist bij BDO, weet als geen ander hoe verstikkend een verdachte kwestie kan zijn voor toezichthouders. ‘De keuze tussen niets doen of handelen is echt niet zo zwart-wit als het vaak lijkt. Aftasten is ook een optie.’

Onze vaste boekenrecensent Jacques J.K. Gerards van Bureau Bestuurlijk Advies dook in het Commissarissen Benchmarkonderzoek 2016/2017 en concludeerde: 'De bespiegelingen en kanttekeningen uit het onderzoek moeten leiden tot een verbeterd inzicht én tot bijstelling van de toezichtpraktijk. Geheid dat dit tot verbeterd functioneren bijdraagt.’

Overnamedreigingen zetten druk op ondernemingen. De Telegraaf Mediagroep, Unilever of AKZO Nobel zijn recente voorbeelden van ondernemingen die zich meer of minder bedreigd of overvallen voelen. Zijn ze wel voldoende beschermd van binnenuit, zo vragen velen, en ook hoogleraar Governance, Zijlstra Center VU Amsterdam en senior0adviseur GITP, Rienk Goodijk zich af.’ Beschermingsconstructies zouden wellicht uitkomst kunnen bieden.’

Kennis en ervaring zijn niet langer toereikend: (zorg)toezichthouders nieuwe stijl moeten zicht krijgen op hun eigen moreel kompas en een nieuwe taal leren spreken om het gesprek aan te gaan over waardegedreven toezicht, aldus Marianne Luyer, leiderschapsadviseur en zelf toezichthouder.

Voor zelfstandig bestuursorganen (zbo’s) is een raad van toezicht niet langer vanzelfsprekend. Het kabinet zet in op organen met uitsluitend adviserende bevoegdheden, zoals een raad van advies en een audit committee. Bestuurders en toezichthouders van zbo’s moeten het momentum benutten om eigen keuzes te maken in de invulling van deze adviesorganen, adviseert Niek Verkaik, verbonden aan EY.

De in 2013 ingevoerde Wet Bestuur en Toezicht krijgt een vervolg met een wetsvoorstel voor rechtsvormen in de semipublieke sector: de raad van commissarissen moet de raad van toezicht gaan vervangen. Daarmee wordt gevolg gegeven aan een van de aanbevelingen van de Commissie-Halsema. Joost Kramer van JJK. corporate governance licht toe.

Accepteer een commissariaat nooit zomaar, maar doe gedegen vooronderzoek, waarschuwt Bart Melis, vennoot van Custom Management Interim Directeuren. Hij laat zien welke vragen de commissaris in spe moet stellen, geïllustreerd aan voorbeelden uit zijn eigen interim-praktijk.

De herziene Corporate Governance Code besteedt nadrukkelijk aandacht aan het onderwerp cultuur. Joukje Janssen en Aike Hoekstra, beiden werkzaam bij PwC, analyseren hoe bestuurders en commissarissen daadwerkelijk kunnen sturen op cultuur en gedrag.

Werk dat deugt en deugd doetGezond verstand, moed en integriteit stonden centraal tijdens het congres rond de presentatie van de Atlas van het Toezicht. Het nieuwe (zorg)toezicht in kaart gebracht: van dialoog naar paraloog.  

Emily Ansenk aan het woord over haar nieuwe toezichtfunctie bij het Scheepvaartmuseum.

Barbara Baarsma is lid van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code. PwC-partner Arjan Brouwer sprak met haar over de wijzigingen in de herziene Code en de veranderingen die deze teweeg moet brengen in ondernemingen en bij hun stakeholders.

Er kunnen communicatiestoornissen ontstaan tussen leden van een raad van toezicht, of tussen raad en bestuur. Monique Meeuwisse van GITP/Bestuur en Toezicht over het hebben van de juiste mindset.

Er zijn nieuwe details bekend rond het UBO-register. Hiermee wil de EU onder meer witwassen en financiering van terrorisme tegen gaan. Het is van belang dat een toezichthouder bij een nv, bv of stichting zich realiseert dat er een UBO-register is en er ook zorg voor draagt dat het bestuur dit bijhoudt. Maarten Appels van Van Doorne licht het UBO-register en de gevolgen ervan toe.

Bedrijven kunnen certificering inzetten tegen vijandige overnames, bij commissarissen fungeert het certificeren van de toezichthouder als beschermingswal voor kritiek uit de samenleving. Een white knight lijkt in beide gevallen misschien echter nog wel het effectiefst.

De conclusie van onze vaste recensent Jacques Gerards, Best Advies, na het lezen van het boek Verplichte literatuur voor commissarissen en bestuurders, professionaliteit in Governance: een professionele commissaris die niet integer is, voldoet evenmin als een integer commissaris die niet professioneel handelt.

Familiebedrijven kunnen nog beter presteren op het gebied van innovatie door open te staan voor externe ondersteuning en samenwerking met startups, aldus Renate de Lange van PwC. Commissarissen kunnen familiebedrijven daarin bijstaan met hun kennis, kunde en netwerk.

Hoe gaan toezichthouders om met de toenemende eisen rond tax transparency van ondernemingen? Voelen ze de maatschappelijke druk? Hoe gaan ze te werk? Wat voor instrumenten hebben ze? BDO vroeg Ben van der Veer, commissaris bij diverse grote ondernemingen, zoals RELX en Aegon, naar zijn visie op dit thema.

Veel bestuurders durven zich niet kwetsbaar op te stellen naar de raad van commissarissen, omdat deze ook hun werkgever is. Commissarissen moeten vaker en vasthoudender doorvragen, maar tegelijkertijd een veilige omgeving scheppen voor meer bestuurlijke openheid, stelt Conny Westdijk-Wilkes, vennoot van Custom Management Interim Directeuren.

Aandeelhouders en klanten zijn slechts passanten, terwijl trouwe medewerkers goud waard zijn voor de onderneming. Frank van den Heuvel pleit dan ook voor een revival van het medewerkersbelang en een scherpe bewaking daarvan door commissarissen.

‘Commissarissen durven vingers niet te branden aan relatiebeheer met stakeholders’Nederlandse commissarissen zien samenwerking en contact met externe stakeholders niet als een belangrijk deel van hun takenpakket. Dat zegt accountants- en adviesbureau Grant Thornton op basis van zijn jaarlijkse benchmark onder toezichthouders en directieleden van zowel beursgenoteerde als niet-beursgenoteerde ondernemingen.

Michiel Boersma bouwt toezichtportefeuille afWegens persoonlijke omstandigheden treedt Michiel Boersma af uit diverse toezichtposities. Zo is hij afgetreden als voorzitter van de raad van commissarissen van mediabedrijf TMG en treedt hij ook terug uit de raad van commissarissen van bioplasticfabrikant Avantium, waar hij eind vorig jaar nog tot president-commissaris werd benoemd. Daarnaast legt hij zijn functie neer als president-commissaris van PostNL, waar hij wordt opgevolgd door Jacques Wallage.

De NVTZ en Nationaal Register hebben samen de Atlas van het Toezicht ontwikkeld. De toezichthouder in de zorg voelt in figuurlijke zin – net als de mythologische Atlas - steeds meer de last van de wereld op zijn schouders rusten. Tegelijkertijd biedt een atlas ook prachtige doorkijkjes naar plekken waar je beslist eens geweest wilt zijn.

Activistische aandeelhouders eisen het vertrek van Antony Burgmans als president-commissaris van AkzoNobel. Met zijn opstelling als chairman heeft de oud-Unilever-topman zich in de vuurlinie  gemanoeuvreerd van een corporate spelletje paintball.  

Het bouwen van vertrouwen bij stakeholders begint met de bedrijfscultuur. De tone at the top en voorbeeldgedrag van bestuurders en commissarissen zijn daarvoor cruciaal. Talk zonder walk heeft geen zin, stelt Debby Jannink, partner People & Change-praktijk van PwC. 

De lichtdivisie staat inmiddels op eigen benen, waardoor Koninklijke Philips zich volledig kan richten op gezondheidstechnologie. Voor de raad van commissarissen van het voormalige conglomeraat is dit aanleiding om de bonussen in lijn te brengen met vergelijkbare bedrijven in deze sector, dat wil zeggen naar een hoger niveau te tillen.

Arcadis Nederland heeft twee nieuwe commissarissen benoemd: Ada van der Veer-Vergeer en Elfrieke van Galen volgen Hans Smit en Hans Simons op. Dat maakte het bedrijf dinsdag bekend. Van der Veer-Vergeer is benoemd tot voorzitter van de raad.