Berenschot Strategy Trends onderzoek wijst uit:

Steeds meer op agenda commissarissen en CEO
Interview

Wat speelt er in de boardroom? Welke actuele onderwerpen staan er op de agenda? Antwoorden op die vragen vinden we in het onderzoek Berenschot Strategy Trends van 2019. Conclusie: er komen steeds meer onderwerpen op de boardroom-agenda en deze issues worden ook steeds belangrijker. Opmerkelijk ook: de industrie heeft de energietransitie nog nauwelijks als strategisch thema benoemd. Consultant Luddo Oh van Berenschot licht het onderzoek toe.

Eén van de conclusies uit jullie onderzoek luidt: er staan meer onderwerpen op de agenda van de boardroom dan voorheen. Krijgt ook de commissaris het drukker?

‘Zeker. Er zijn steeds meer borden waarop geschaakt moet worden. Niet alleen het aantal onderwerpen stijgt, ook het belang dat aan onderwerpen wordt toegekend, stijgt. Wat je ook ziet, is dat de strategische thema’s per sector sterk verschillen. Dat betekent onder meer dat commissarissen de materie per sector moeten kennen. Ze kunnen niet meer zonder sectorkennis. Vaak zijn commissarissen actief in meerdere sectoren, maar ze moeten zich realiseren dat de strategische onderwerpen niet overal hetzelfde zijn. Bedrijven worden steeds complexer en dus wordt ook de rol van toezicht complexer. Veranderde de strategie voorheen eens in de tien jaar, nu verandert die continu. Er speelt steeds meer en dus wordt ook de agenda van de board steeds voller. RvC’s moeten zich steeds beter voorbereiden, weten wat speelt. Het nemen van goede beslissingen wordt complexer.’

Andere conclusie: er hebben 750 bedrijven meegedaan aan het onderzoek en er is een breed optimisme over de toekomst. Volgens de respondenten koelt de hoogconjunctuur komende jaren niet af.

‘Negentig procent van de ondervraagden ziet groei voor de komende jaren. Het heeft ons verbaasd dat die mening zo stevig is gefundeerd. Niet alleen voor de korte termijn wordt groei verwacht, ook voor de langere termijn. Veel bedrijven plannen nieuwe investeringen en sectoren als agri en industrie zetten vol in op het buitenland. Het vertrouwen is groot. Uit ons onderzoek blijkt ook dat de boardroom vooral bezig is met onderwerpen als groei, arbeidsmarkt, digitalisering en disruptie.’

Volgen ze daarmee niet vooral de economische trend? Is dat geen valkuil, zouden ze niet meer proactief moeten acteren op mindere tijden.

‘Boardrooms zijn inderdaad niet heel anticyclisch bezig. Maar welke onderwerpen er strategisch op de agenda staan, verschilt wel heel erg per sector. Je ziet dat de financiële dienstverlening bijvoorbeeld nog met een inhaalslag bezig is. Afstoten van kantoren, meer digitaliseren... De bouw en de utiliteitssector zijn bijvoorbeeld veel meer bezig met duurzaamheid en mvo.’

Nog een boeiende conclusie: meer investeren in R&D levert ook meer groei op!

‘Er is een relatie tussen nieuwe producten en omzetgroei. Wie meer investeert, profiteert ook meer. Let wel: je moet niet gaan investeren in alles wat los en vast zit. Het moet wel passen bij de strategie van een bedrijf. Investeer je in de verkeerde markten, wordt het schrapen. De boodschap richting toezicht daarbij is: let goed op in welke markten jouw organisatie zit, en pas je investeringen aan op die markten. Uit ons onderzoek blijkt ook dat groei vooral komt uit bestaande markten.’

Is dat niet kortzichtig? Concurrentie komt ook steeds meer uit onverwachte hoek.

‘Gelukkig zien boards dat ook, blijkt uit het onderzoek. Disruptie is, naast digitalisering, een van de belangrijke thema’s die in de boardroom wordt besproken. Ook blijkt dat op productniveau het steeds lastiger is om je te onderscheiden. Service zakt ook in onze rankings de laatste jaren. Neem de audiosector. Vroeger was service daar belangrijk, tegenwoordig gaat iedereen er gewoon vanuit dat audioapparatuur werkt. Maar voor toezicht is het wel belangrijk om in de gaten te houden met welke businessmodellen een bedrijf werkt. Zijn ze toekomstbestendig? Ook hier weer: sectoren verschillen sterk van elkaar, maar investeren in R&D loont overal.’

Nog wat opmerkelijks uit het onderzoek: de energietransitie heeft een beperkte impact op de strategische keuzes van de industriële sector. Terwijl iedereen daar over praat en er een CO2-heffing aan zit te komen.

‘Er wordt in de boardroom wel over die energietransitie gepraat, maar strategisch nog niet veel mee gedaan. Binnen de industrie worden strategie en beslissingen  genomen voor de komende vijf jaar, omdat de toekomst onzeker is te voorspellen. 2050 is nog ver weg.. Ze schuiven het voor zich uit. De bouw en energiesector zijn overigens wel sterk bezig met die energietransitie.’

==

De top 5 van ‘Wat speelt er in de boardroom’

1. Digitalisering, innovatie en arbeidsmarkt zijn de belangrijkste onderwerpen in de boardroom en hebben de meeste impact op de strategie van organisaties.

2. Duurzaamheid en mvo zijn steeds meer van strategisch belang, maar hebben nog weinig impact op de strategie.

3. Er staan meer onderwerpen op de agenda in de boardroom dan voorheen.

4. Grote bedrijven geven aan meer strategische onderwerpen frequenter te bespreken.

5. De top drie strategische onderwerpen vertoont belangrijke verschillen tussen sectoren.

==

Wat kiest de CEO?

* kwaliteit en innovatie blijven de belangrijkste aspecten waarop organisaties zich willen onderscheiden van de concurrentie;

* duurzaamheid/MVO is definitief van strategisch belang;

* het onderscheidend vermogen wordt voornamelijk bepaald door de sector waarin een organisatie actief is, niet door de omvang van het bedrijf;

* verhevigde concurrentie wordt in 64% van de gevallen vooral verwacht van bekende partijen. 23% van de respondenten denkt vooral last te krijgen van nieuwe bedrijven. Vrijwel alle deelnemende bedrijven zetten hun businessmodel op de kop. Slechts één op de vijf organisaties zegt hierin geen wijzigingen door te voeren;

* veranderingen in het businessmodel worden vooral verwacht in de relatie en communicatie met de klant, in partnerships en in producten en diensten.

==

Kijk hier voor het gehele rapport.

Voor contact met Luddo Oh: kijk hier.