Commissarissen moeten bijdragen aan solidair overleg met stakeholders

Medezeggenschap
Overlap bevoegdheden RvC en OR

De raad van commissarissen kan bijdragen aan een solidaire overlegcultuur met de sociale stakeholders door te streven naar een level playing field bij de belangenafweging en een concrete invulling van de relatie met de ondernemingsraad, aldus Karolina Dorenbos van Baker & McKenzie. 

Door maatschappelijke en politieke onrust en een reeks aan incidenten, is de controle door externe toezichthouders (AFM, DNB, Belastingdiensten, ACM) op vennootschappen flink toegenomen. Dit heeft geleid tot een veelvoud aan gewijzigde en nieuwe wet- en regelgeving voor goed toezicht. Commissarissen zien zich gesteld voor nieuwe uitdagingen, waaronder een veelomvattende wijziging van hun taken en bevoegdheden. Inmiddels onderkennen raden van commissarissen dat goed toezicht niet alleen bijdraagt aan goed ondernemerschap, maar noodzakelijk is om te voldoen aan alle gewijzigde en nieuwe wet- en regelgeving. Bij het invoeren van die nieuwe regels vragen de raad van bestuur (RvB) en raad van commissarissen (RvC) zich veelal af hoe zij het beleid binnen de onderneming up to date kunnen krijgen, om zo optimaal, slagvaardig en in overeenstemming met de wet te opereren in nog steeds uitdagende economische omstandigheden.

Overlap bevoegdheden RvC en OR

Bij het in kaart brengen van nieuwe taken en bevoegdheden van de vennootschapsorganen moet  niet uit het oog worden verloren dat de bevoegdheden van de RvC en de ondernemingsraad (OR) een overlap kunnen vertonen. Ook de rol van de sociale partners - de vakbonden - dient niet te worden onderschat. Zo is er bij een ‘gewone’ vennootschap (dat wil zeggen: geen structuurvennootschap) een (wettelijke) samenloop van bevoegdheden bij een voorgenomen fusie of splitsing. Niet alleen de RvC moet het fusie/splitsingsvoorstel goedkeuren, ook de OR heeft een adviesrecht. Verder dient de onderneming de vakbonden te informeren en uit te nodigen om hun oordeel te geven over de in voorbereiding zijnde fusie vanuit het gezichtspunt van het werknemersbelang, overeenkomstig de SER Fusiegedragsregels.

Zorgvuldige afstemming nodig

De afstemming van het overleg met de vakbonden en de consultatie van de OR, alsmede het moment waarop de RvC (al dan niet definitief) zijn goedkeuring verleent aan het voorgenomen besluit, dient zorgvuldig te worden afgestemd om alle partijen en belangen aan bod te laten komen in de finale afweging. Volledigheidshalve, bij een gewone vennootschap kán zich een samenloop van bevoegdheden voordoen als de RvC een statutair goedkeuringsrecht is toegekend dat overlapt met het adviesrecht van de OR.

Samenloop bevoegdheden nog groter bij structuurvennootschap

Bij een gewone vennootschap kunnen de statuten bepalen dat een RvC wordt ingesteld. Anders gezegd: voor een gewone vennootschap is instelling van een RvC facultatief. Dit is echter anders wanneer het gaat om zogenoemde ‘grote’ vennootschappen die voldoen aan door de wet gestelde voorwaarden. Voor een ‘grote’ of structuurvennootschap is instelling van een RvC verplicht. Meer nog dan bij een gewone vennootschap, is er bij een structuurvennootschap een (wettelijke) samenloop van bevoegdheden van de RvC en de OR. 

Welke besluiten aan OR voorleggen?

Zo zijn de volgende voorgenomen besluiten van de RvB niet alleen aan de goedkeuring van de RvC onderworpen, maar dienen deze ook ter advisering aan de OR te worden voorgelegd:

  • aangaan/verbreken duurzame samenwerking met andere vennootschap;
  • doen van investeringen/aantrekken van belangrijk krediet;
  • nemen van een deelneming; wijziging van statuten/wijziging van verdeling van bevoegdheden;
  • ontbinding van de vennootschap/beëindiging van werkzaamheden;
  • reorganisatie/wijziging organisatie/harmonisatie arbeidsvoorwaarden;
  • collectief ontslag;
  • wijziging van statuten/wijziging van verdeling van bevoegdheden.

Bij een structuurvennootschap zal de noodzaak voor een gedegen afstemming van het overleg met de vakbonden en de consultatie van de OR, alsmede het moment waarop de RvC - al dan niet definitief - zijn goedkeuring verleent aan het voorgenomen besluit, nog groter zijn dan bij een gewone vennootschap. Alleen al omdat er veel vaker sprake zal zijn van een samenloop van bevoegdheden.

Solidaire overlegcultuur

Bij het (her)inrichten van het toezicht op de onderneming is dan ook een belangrijke vraag hoe solidair de overlegcultuur van RvB en RvC is met de (sociale) stakeholders. De RvC kan hieraan een bijdrage leveren door te helpen streven naar een level playing field, met inachtneming van de belangen van de gehele organisatie, waaronder die van de medewerkers. Onontbeerlijk is dat, naast de bestuurder in de zin van de Wet op de ondernemingsraden, juist ook de RvC een concrete invulling geeft aan de relatie met de ondernemingsraad.

Klik hier voor contact met Karolina Dorenbos. 

Er zijn geen kennisbankitems gevonden.

Als u gefilterd heeft op sector én op thema, dan werkt het beter om of alleen op sector of alleen op thema te filteren.