De opvallendste herzieningsvoorstellen voor de governancecode

Corporate governance
Handzaam overzicht belangrijkste wijzigingen in consultatiedocument

Onlangs heeft de Monitoring Commissie Corporate Governance Code, onder leiding van Jaap van Manen, een consultatiedocument gepubliceerd met voorstellen voor herziening van de Nederlandse Corporate Governance Code. Van Doorne maakte een overzicht van de wijzigingen die het meest in het oog springen.  

Wat direct opvalt is dat de conceptcode in thema's is ingedeeld en niet langer naar hoofdrolspelers. Wel is het principe van 'pas toe of leg uit' gehandhaafd.

De voorstellen voor herziening kunnen worden samengevat in zeven thema’s:

  1. meer focus op lange termijn waardecreatie;
  2. verstevigen van risicomanagement;
  3. nieuwe accenten in effectief bestuur en toezicht;
  4. introductie van cultuur als expliciet onderdeel van corporate governance;
  5. beloningen: opgeschoond en vereenvoudigd;
  6. relatie met aandeelhouders; en
  7. verduidelijking van eisen aan de kwaliteit van de uitleg.

Hieronder gaat een overzicht van de meest in het oog springende voorgestelde wijzigingen.

1. Meer focus op lange termijn waardecreatie

Van het bestuur en de raad van commissarissen wordt verlangd dat zij duurzaam handelen waarbij de lange termijn waardecreatie als uitgangspunt geldt.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is geen afzonderlijk na te streven doel maar vormt integraal onderdeel van de dagelijkse bedrijfsuitoefening.

De raad van commissarissen krijgt een prominentere rol als het gaat om de totstandkoming van de lange termijn waardecreatie visie en de strategie van de vennootschap.

2. Verstevigen van risicomanagement

De positie van de interne audit wordt verstevigd door het principe en de best practise bepalingen uit te breiden.

De 'in control' verklaringen opgenomen in het bestuursverslag worden uitgebreid ten aanzien van de volgende bevestigingen:

  • de interne risicobeheersings- en controle systemen in het verslagjaar hebben goed gewerkt;
  • de continuïteit van de vennootschap is de komende twaalf maanden gewaarborgd.

De auditcommissie wordt nauwer betrokken bij de werkzaamheden die de externe accountant uitvoert.

De raad van commissarissen is bevoegd een onderzoek te initiëren naar geconstateerde onregelmatigheden en dit onderzoek aan te sturen.

3.  Nieuwe accenten in effectief bestuur en toezicht

Het executive committee is voor het eerst als bestuursvorm opgenomen in de conceptcode. Het waarborgen van deskundigheid en verantwoordelijkheden van het bestuur en een adequate informatievoorziening aan de raad van commissarissen dienen om de checks and balances binnen de two-tier board structuur te waarborgen. Het bestuur dient in het bestuursverslag verantwoording af te leggen ten aanzien van:

  • de keuze voor een executive committee;
  • de rol, taak en samenstelling van het executive committee;
  • de wijze waarop het contact tussen de raad van commissarissen en executive committee is vormgegeven.

De raad van commissarissen stelt een diversiteitsbeleid op met betrekking tot de  samenstelling van het bestuur en de raad van commissarissen. In de corporate governance verklaring worden de doelstellingen toegelicht, alsmede de wijze waarop het diversiteitsbeleid is uitgevoerd en wat de resultaten van de uitvoering van het diversiteitsbeleid in het afgelopen boekjaar zijn geweest.

Minimaal één commissaris dient over specifieke deskundigheid op het gebied van technologische innovatie en nieuwe business modellen te beschikken.

De criteria die gelden voor de onafhankelijkheid van commissarissen zijn aangepast, dit is vooral van belang voor het houden van een aandelenbezit van ten minste 10% door commissarissen of aanverwante personen. Het aantal commissarissen dat afhankelijk wordt geacht door het houden van een aandelenbezit, dient minder dan de helft van het aantal in functie zijnde commissarissen te vormen.

4. Introductie van cultuur als expliciet onderdeel van corporate governance 

De cultuur binnen de onderneming wordt gezien als een van de drijvende krachten achter een effectieve werking van de corporate governance van de vennootschap. Het bestuur is verantwoordelijk voor het vormgeven van een cultuur die gericht is op lange termijn waardecreatie van de onderneming. In dit verband treft het bestuur onder meer de volgende maatregelen:

  • het vaststellen van gezamenlijke waarden;
  • het besteden van aandacht aan cultuur - en gedragsbepalende factoren zoals het bedrijfsmodel en de omgevingssituatie;
  • het opstellen van een gedragscode; en
  • het zich ervan vergewissen dat de genomen maatregelen effectief zijn en zorgen voor inbedding van de gewenste cultuur binnen de onderneming en het afleggen van verantwoording hierover in het bestuursverslag.

Van het bestuur en de raad van commissarissen wordt verwacht dat zij gezamenlijk een cultuur stimuleren van openheid en aanspreekbaarheid, waarbij maatregelen dienen te worden genomen om tegenspraak te faciliteren tussen bestuurder en commissarissen en om een onderlinge dialoog te bevorderen. Ook het ingestelde medezeggenschapsorgaan (de ondernemingsraad) moet worden betrokken in de discussie over het gedrag en de cultuur binnen de onderneming.

Het bestuur dient de voorzitter van de raad van commissarissen te informeren over signalen en (vermoedens van) misstanden. Daarnaast stelt het bestuur een regeling op voor het melden van (vermoedens van) misstanden binnen de onderneming.

5. Beloningen opgeschoond en vereenvoudigd

Beloningsbeleid bestuur. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het beloningsbeleid en de implementatie daarvan. Beloningsstructuren zijn dikwijls te complex vormgegeven; doel van de wijzigingen is focus op lange termijn waardecreatie en grotere eenvoud, transparantie en uniformiteit in de verantwoording.

Vastelling beloningen bestuur. Op voorstel van de remuneratiecommissie stelt de raad van commissarissen de beloning van de individuele bestuurders vast, binnen de grenzen van het door de algemene vergadering van aandeelhouders vastgestelde beloningsbeleid. Er wordt kennis genomen van de eigen visie van de individuele bestuurders met betrekking tot de hoogte en structuur van hun eigen beloning.

Beloning Raad van commissarissen. De beloning van de raad van commissarissen dient aan de volgende voorwaarden te voldoen:

  • de beloning voor commissarissen stimuleert een adequate uitoefening van de functie en is niet direct afhankelijk van de resultaten van de vennootschap;
  • de beloning van de commissarissen reflecteert de tijdsbesteding en de verantwoordelijkheden van de functie; en
  • niet meer dan de helft is van de totale beloning;

Beloning executive committee. De raad van commissarissen  stelt in overleg met het bestuur vast wat de verantwoordelijkheid is van de raad van commissarissen ten aanzien van de beloning van leden van het executive committee.

6.  Relatie met aandeelhouders

De wijzigingen met betrekking tot 'aandeelhouders' zijn van hoofdzakelijk van technische aard en de inhoudelijke wijzigingen zijn beperkt tot een minimum.

  • nieuwe best practice: voorgedragen bestuurders en commissarissen zijn aanwezig tijdens de algemene vergadering waar over hun voordracht wordt gestemd;
  •  wijziging in de tekst van best practice bepalingen die zien op de responsetijd; en
  • informatieverschaffing in het Engels

7.  Verduidelijking van eisen aan de kwaliteit van de uitleg

In de herziene Code wordt een passage opgenomen over de naleving van de Code waarin wordt stilgestaan bij de werking van het 'pas toe of leg uit' principe. Er wordt een kader gegeven voor goede uitleg indien (langer dan één jaar) wordt afgeweken van een bepaling.

 

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:

Hugo Reumkens

Maarten Appels

Roos van Waaij

Constant van Tuyll van Serooskerken