'Even wennen om niet op de stoel van de CFO of externe accountant te gaan zitten'

Naam, hoofdfunctie en leeftijd:

Marianne van Kimmenade, senior beleidsadviseur bij de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie voor Accountants, 55 jaar

Nieuwe toezichtfunctie:

Member Supervisory council and chair Audit committee Hivos, een Nederlandse organisatie voor ontwikkelingssamenwerking vanuit humanistische waarden.

Bestaande portefeuille Marianne van Kimmenade toezicht- en bestuursfuncties:

'Naast de Supervisory council van Hivos ben ik ook nog bestuurslid en penningmeester van de Stichting Special Olympics Den Haag 2020. Dit is een evenement voor mensen met een verstandelijke beperking. Door Covid-19 is de stichting thans in overleg met Special Olympics Nederland, de gemeente Den Haag en alle sponsoren om het evenement coronaproof mogelijk te maken in 2021.'

Waarom heeft men u benaderd als/benoemd tot commissaris: welke toegevoegde waarde kunt u bieden?

'Ik ben registeraccountant en heb tot medio 2019 totaal 31 jaar gewerkt bij EY Accountants. Naast mijn werk bij EY heb ik verschillende nevenfuncties vervuld, meestal in de rol van penningmeester. Ook bij internationaal opererende ontwikkelingsorganisaties. De vacature van voorzitter audit committee van Hivos was voor mij daarom erg passend en kwam bovendien op een heel goed moment. Want in het voorjaar 2019 was ik mij aan het oriënteren over wat ik zou willen gaan doen na een langdurige carrière als externe accountant bij EY. Die oriëntatie leverde het inzicht op dat ik mij met name wilde gaan bezighouden met maatschappelijke functies. Het toeval wil dat ik op dat moment werd benaderd voor de vacature bij Hivos. Hivos is een organisatie met mooie maatschappelijke doelstellingen die ik een warm hart toedraag. Bij mijn aantreden bij Hivos was de jaarrekeningcontrole nog onderhanden. Ik zat door het lopende controleproces als voorzitter van de audit committee gelijk aan de andere kant van de tafel met de externe accountant van Hivos. Het leek voor mij ook qua inwerkproces op een nieuwe cliënt die ik had binnengehaald voor EY. Het was dus even wennen om niet op de stoel van de CFO te gaan zitten en zeker niet op die van de externe accountant. Inmiddels zijn we een half jaar verder en is het mooi om te zien hoe het proces van afronding van de jaarrekening van het ene jaar overging naar de opstart voor het volgende jaar. In de rol van voorzitter audit committee vroeg dit gelijk om concrete acties en dat was fijn om er snel en goed in te komen.'

Waarom heeft u ja gezegd: wat trekt u aan in deze functie?

'Vanuit EY had ik specifieke ervaring met controle van projectorganisaties en ontwikkelingssamenwerking, onder meer door werk uit te voeren voor het ministerie voor Ontwikkelingssamenwerking. Noodhulp en ontwikkelingssamenwerking hadden altijd al mijn interesse. Tijdens een masteropleiding aan TIAS in de jaren negentig heb ik ook al eens onderzoek gedaan naar uitvoeringsorganisaties op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Dus toen de vraag kwam of ik op deze functie bij Hivos wilde solliciteren was er niet veel nodig om mij over te halen.'

Heeft u een due diligence uitgevoerd, alvorens de functie te aanvaarden en waaruit bestond deze?

'Ter voorbereiding van het gesprek bij Hivos heb ik onder meer financiële stukken ontvangen en doorgenomen. Ook heb ik informatie van de website doorgenomen. In de bespreking heb ik vragen kunnen stellen naar aanleiding van deze stukken en mijn ervaring met auditcommittees en raden van commissarissen vanuit mijn accountantsberoep kunnen delen. Ik kende Hivos bovendien al (van de buitenkant) als uitvoeringsorganisatie vanuit het onderzoek dat ik tijdens mijn masteropleiding heb gedaan.'

Hoe heeft u zich ingewerkt?

'Ik heb meerdere gesprekken bij Hivos gevoerd met de executive board, de CFO en de financieel manager/controller. Ook heb ik mij laten informeren door mijn voorganger, van wie ik de functie heb overgenomen. Omdat er nog een "oud jaar" financieel afgewikkeld moest worden onder verantwoordelijkheid van mijn voorganger, hebben wij enkele vergaderingen van de auditcommissie gezamenlijk gevoerd. Dus ik heb mij goed kunnen inwerken.'

Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor de organisatie waarop u toezicht gaat houden en welke rol kan de rvc/rvt daarbij spelen?

'Hivos heeft wereldwijd een belangrijke maatschappelijke functie en moet opereren vanuit steeds schaarser wordende middelen uit Nederland. Dit vraagt om herschikking van missie, doelen en middelen en hierin vervult de supervisory council een belangrijke ondersteunende en vooral ook toetsende rol. Het afgelopen halfjaar hebben wij een aantal inhoudelijk intensieve strategiesessies gehouden. Het is goed om te zien hoe de supervisory council daarin relevant kan zijn als denktank en klankbord voor de executive board, met name door de goede samenstelling vanuit specifieke expertise van de leden van de council. Bovenop de strategische ontwikkelingen kregen wij natuurlijk ook de covid-19 problematiek en is er nu intensiever overleg. Zo ook over financiën en de gevolgen voor de korte termijn en voor de toekomst. Ik merk dat er op dit moment genoeg speelt om van toegevoegde waarde te zijn.'

Hoe past de nieuwe toezichtfunctie in de rest van uw portefeuille of bij uw hoofdfunctie?

'Ik vond het belangrijk om pas in deze nieuwe functie te stappen nadat mijn drukke baan bij EY ten einde kwam. Dat was na de zomer van 2019. Op dat moment kreeg ik ook een mooie nieuwe baan aangeboden bij de NBA, die ik heb aanvaard. Een hele andere, beleidsinhoudelijke en maatschappelijke baan, die heel dicht tegen mijn werkervaring aanzit. Ik werk nu bij de NBA aan de ontwikkeling van het accountantsberoep en de individuele accountant, onder meer op het relevante thema van fraude. En nu, een half jaar verder, ben ik erg blij met de combinatie van een maatschappelijke baan en de combinatie met mijn functie bij Hivos en SONS 2020.'

Hoe ‘Irrgang-proof’ is uw portefeuille: hoe gaat u om met het maximum van vijf commissariaten bij grote rechtspersonen?

'Ik heb nu twee nevenfuncties en dat vind ik op dit moment, in combinatie met mijn baan, voldoende. Ik zal nooit meer dan vijf commissariaten tegelijk oppakken, naast een baan, want dat vind ik te veel. Na mijn vertrek bij EY wil ik ook meer vrije tijd overhouden. Nu is het geheel mooi in evenwicht, waaraan ik wil vasthouden.'

Hoeveel tijd bent u in totaal kwijt aan uw toezichtportefeuille?

'Ik ben er op dit moment gemiddeld circa één dag per week mee bezig. Om die reden heb ik een vierdaagse baan bij de NBA, die ik bovendien zeer flexibel kan invullen met inachtneming van de nevenverplichtingen.'

Wat moet u op het gebied van commissariaat of governance van het hart?

'Bij de NBA houd ik mij bezig met fraude en het accountantsberoep en is het mijn doel om vanuit het beroep het overleg aan te gaan met stakeholders, waaronder rvc’s. Nu ik zelf in een rvc en in een bestuur zit merk ik dat het aan de orde stellen van het onderwerp wat ongemak veroorzaakt. Immers, er is toch geen fraude aan de orde? Dat is nu juist de reden dat ik het aan de orde wil stellen. Preventief, om rvc’s bewust te maken van hun kritische rol ten aanzien van de kwaliteit van de interne beheersing, óók ter voorkoming van fraude, corruptie en witwassen.'