‘Hebben wij een fiscale constructie via de Bahama’s lopen?’

Belastingontwijking ontwikkelt zich in snel tempo tot een belangrijk politiek en maatschappelijk issue. Commissarissen kunnen reputatieschade helpen voorkomen door tijdig de juiste vragen te stellen, aldus Deloitte-partner Patrick van Min.

Belastingontwijking

Tot voor kort waren fiscale zaken niet of nauwelijks onderwerp van gesprek in de boardroom. Het uitgangspunt was: zo min mogelijk belasting betalen. Verder hadden ceo, cfo en commissarissen weinig interesse voor tax.

In het huidige klimaat kunnen boards zich echter niet meer veroorloven om het thema te negeren. Belastingontwijking ontwikkelt zich in snel tempo tot een belangrijk politiek en maatschappelijk issue. Ondernemingen komen steeds vaker negatief in de publiciteit met hun fiscale beleid, ook al houden ze zich aan wet- en regelgeving en transparantierichtlijnen, die inmiddels fors zijn aangescherpt.

Fair share

Aandeelhouders, politici en het grote publiek stellen hogere eisen dan alleen wettelijke compliance en eisen een fair tax policy: een eerlijke afdracht aan de samenleving. De vraag is niet langer of bedrijven zich fiscaal (il)legaal gedragen, maar of ze zich (im)moreel opstellen. Organisaties die via allerlei creatieve constructies de belastingdruk zo laag mogelijk proberen te houden, lopen een verhoogd reputatierisico. Dat geldt vooral voor beursgenoteerde ondernemingen en bedrijven die actief zijn op de consumentenmarkt.  Aandeelhouders zijn uitermate alert op risico’s door een achterhaald belastingbeleid. Beleggersplatform Eumedion heeft dat zelfs als een speerpunt voor 2016 benoemd.

Maatschappelijk mandaat

Boards kunnen hun belastingbeleid dus niet meer overlaten aan hun fiscalisten, of zich daarachter verschuilen, maar moeten zelf hun verantwoordelijkheid nemen. Fiscalisten zijn vooral belastinginhoudelijk sterk en kijken naar wat er mogelijk is binnen de wet, niet naar het maatschappelijk mandaat.

Stijgende belastingdruk

Commissarissen hanteren wel die brede maatschappelijke scope en kunnen buiten naar binnen brengen. Bovendien moeten ze de continuïteit van de onderneming bewaken. Het belastingbeleid raakt daar direct aan. De nieuwe maatschappelijke eisen brengen niet alleen een reputatierisico met zich mee, maar hebben ook consequenties voor het businessmodel en voor de belastingdruk: door een herijking van het belastingbeleid kan die zomaar drie tot vier procentpunten omhoog gaan en dat gaat ten koste van de winst.

‘Maken wij gebruik van belastingparadijzen?’

Commissarissen kunnen dus een belangrijke rol spelen in een verantwoord belastingbeleid. Ze moeten zich een beeld vormen van de risico’s van het huidige belastingbeleid en met het bestuur in discussie gaan over een herijking daarvan. Daar horen vragen bij als: hebben wij tax rulings, lopen er fiscale constructies via de Bahama’s of andere tax havens en hebben we een system om belastingrisico’s te monitoren?

Point-of-no-return

Reputatierisico’s als gevolg van het belastingbeleid zijn lastig meetbaar. Bij sommige organisaties kraait er misschien geen haan naar ingewikkelde fiscale structuren. Maar bij ondernemingen met een hoog publiek profiel wordt de kans op een maatschappelijke outcry steeds groter. Commissarissen kunnen dat beter voor zijn door tijdig de juiste vragen te stellen. Het point- of-no-return lijkt bereikt.

Deloitte organiseerde op 18 januari de CFO & Commissarissen Debatbijeenkomst Tax in the boardroom. Klik hier voor een verslag.

Klik hier voor meer informatie en direct contact met Patrick van Min.