Het belang van niet-financiële informatie

8 februari 2021
Succesfactoren vaak ondergeschoven kindje in rapportages
KPMG-onderzoek

Klanttevredenheid, innovatie, CO2-emissies en mensenrechten. Niet-financiële factoren bepalen voor een groot deel (90 %) de totale waarde van een onderneming. Om effectief toezicht te kunnen houden op de gezondheid van een onderneming is het cruciaal om te weten welke van die factoren op termijn het meeste invloed hebben. Dat gebeurt nog veel te weinig, blijkt onder meer uit onderzoek van KPMG. Taak van commissarissen om koppelingen te maken tussen financiële en niet-financiële informatie, betoogt Mark Didden, senior Manager Corporate Value in Control bij KPMG.

Klanttevredenheid, innovatie, CO2-emissies en mensenrechten zijn allemaal belangrijke niet-financiële factoren voor het succes van een onderneming. Niet alleen vanwege de maatschappelijke rol van ondernemingen, ook omdat de externe factoren die op lange termijn spelen op steeds kortere termijn een financieel risico kunnen zijn. Volkomen logisch dus dat een onderneming hierop wil sturen, om de performance op korte en lange termijn te verbeteren. Hiermee kan ook het gesprek op raad van bestuur en raad van commissarissen-niveau versterkt worden. Maar er is niet altijd voldoende informatie over de niet-financiële waarden en prestaties, en de invloed daarvan op de korte en lange termijn financiële prestatie wordt nog niet vaak zo helder gemaakt.

Kwaliteit

Wat maakt het zo moeilijk om tot de juiste kwaliteit van informatie te komen? In essentie: het afwijkende karakter ten opzichte van de zo vertrouwde financiële informatie. Allereerst is het type informatie totaal anders dan financiële informatie. Die is vrij rechttoe rechtaan. Anders dan bij financiële waarden is niet-financiële informatie niet gebaseerd op dagelijkse transacties. Zaken als klanttevredenheid of emissies worden veelal over een langere periode gemeten en kunnen simpelweg niet op dagelijkse basis gestuurd worden. Daarnaast worden niet-financiële waarden veelal gestuurd op de langere termijn. Dit betekent dat er veel minder routine is in het rapporteren en controleren van de informatie.

Obstakel

Ander obstakel is dat over niet-financiële informatie de waarden uit diverse lagen van de organisatie komt. Voor medewerkers van de financiële afdeling is checks en balances uitvoeren een soort tweede natuur. Dat geldt niet voor ingenieurs, HR- of marketingmedewerkers. Het is niet hun vak om informatie over CO2-uitstoot, medewerkers of klanttevredenheid te registreren en checks in te bouwen, maar zij zijn vaak wel verantwoordelijk voor het leveren van die data.

Niet-financiële informatie inzichten

Toch is het cruciaal dat de organisatie in kaart brengt waar de niet-financiële informatie waarden, die zijn vastgesteld als belangrijk voor het succes, binnen de organisatie verzameld worden, hoe ze worden gedefinieerd en hoe dit wordt gerapporteerd op bestuursniveau. Dát moet ingeregeld worden. Dat inregelen geldt overigens niet alleen voor het betrekken van de juiste medewerkers in de rapportage. Het moet ook zo worden georganiseerd dat het bij het bestuur op het dashboard komt te staan. Zij krijgen rapportages over de winstgevendheid en cash balans. Hierin moeten ook de cijfers van klanttevredenheid, CO2-emissies, innovatie en mensenrechten staan. Daarbij zal het helpen als duidelijk is gemaakt wat het verband is tussen de niet-financiële en de financiële cijfers. Alleen dan krijgen de niet-financiële cijfers ook betekenis en de juiste prioriteit.

Zicht op risico’s verscherpen

Het belang van inzicht in niet-financiële factoren wordt onderschreven door een recent KPMG onderzoek. In dat onderzoek keken we naar de risico- en duurzaamheidshoofdstukken van de 25 AEX fondsen om te zien of de jaarverslagen niet ‘lijden aan bijziendheid’. Naast het feit dat slechts 25% van de ondernemingen een pandemie als risico benoemde, zagen we onvoldoende koppeling van de belangrijkste risico’s aan de materiële duurzaamheidsonderwerpen. De bepaling van de belangrijkste duurzaamheidsonderwerpen en risico’s lijken gescheiden processen, waardoor niet-financiële effecten die een financieel risico kunnen vormen niet in de risicoparagraaf landen. Een uitzondering hierop is klimaatverandering. Klimaatverandering wordt in de helft van de verslagen wel als materieel onderwerp voor stakeholders beschreven vanwege het effect van de onderneming hierop. Tien ondernemingen noemen onderwerpen gekoppeld aan klimaatrisico’s expliciet als losstaand risico in hun verslag. Maar klimaatverandering is slechts een van de niet-financiële factoren die mogelijke risico’s (of kansen) voor ondernemingen met zich meebrengt. Voor een compleet inzicht van belangrijke onderwerpen voor de onderneming te krijgen moet er gecombineerd worden gekeken naar effecten door de onderneming (inside-out) en effecten op de onderneming (outside-in). Dit is in lijn met de EU-richtlijnen, die ondernemingen aansporen om dat ‘double materiality’ perspectief toe te passen.

Aandachtspunten voor commissarissen

Om effectief toezicht te kunnen houden is het van cruciaal belang om te begrijpen welke factoren van belang zijn voor het (toekomstige) succes van een onderneming. Heeft de onderneming inzicht welke factoren dit zijn? Wordt er op de juiste indicatoren gestuurd? Is de niet-financiële informatie betrouwbaar en inzichtelijk genoeg, en wordt die met de juiste frequentie gepresenteerd? Sluit het remuneratiebeleid hier voldoende op aan? En zijn de juiste risico’s geïdentificeerd? Dit zijn vragen die in een gesprek met de raad van bestuur aan de orde zouden moeten komen.

===

Meer informatie

Neem voor vragen contact op met Mark Didden (via Didden.Mark@kpmg.nl). Mark is Senior Manager Corporate Value in Control bij KPMG en ondersteunt ondernemingen in het inzichtelijk maken van de belangrijkste niet-financiële factoren en het inrichten van het effectief managen en rapporteren daarover.

Auteurs
Mark Didden
senior Manager Corporate Value in Control bij KPMG.

Verder in deze Governance Update

Op zoek naar nieuwe vormen van governance
Tijd voor een ‘Mexit’
‘Er is sprake van tweebenig besturen in de zorg’
Streefcijfers laten het glazen plafond niet snel genoeg barsten
Dark sides of personality
'Ik ben blij dat ik in mijn rvc’s niet de enige vrouw ben’
Voorkom een "recipe for disaster"
On board
‘Goede samenwerking in governancedriehoek helpt organisaties vooruit’
Nu even niet, Wopke!
WHOA kan faillissement helpen voorkomen, maar alleen met solide herstelplan
Gala Veldhoen nieuw lid rvt HvA