Klaar voor een crisis in 6 stappen

Best practice
Cases en toezichtkwesties

Driekwart van de bestuurders en commissarissen denkt dat hun organisatie effectief reageert als morgen een crisisscenario toeslaat. In werkelijkheid is minder dan de helft van de organisaties daadwerkelijk klaar voor een crisis, zo blijkt uit onderzoek van Deloitte onder 300 boardmembers wereldwijd. Hoe moet het wel?

Crisisscenario

Het is niet de vraag óf een crisis toeslaat, maar wanneer. De schade is vaak groot en langdurig. Niet voorbereid zijn op een crisis maakt organisaties ook kwetsbaar. Zeker als die organisaties zelf denken dat ze klaar zijn voor een crisis, maar in werkelijkheid niet de juiste stappen daartoe hebben genomen, zoals blijkt uit het onderzoek van Deloitte:

  • 50 procent evalueert crisisscenario’s en maakt swot-analyses van sterktes en zwakte/kansen en bedreigingen;
  • 49 procent identificeert stakeholders
  • 46 procent betrekt er multifunctionele teams bij;
  • 43 procent evalueert worst case-scenario’s;
  • 41 procent betrekt stakeholders bij de analyse van specifieke scenario’s.

Zes stappen van crisisbewustzijn naar crisisbestendigheid

Veel bestuurders en commissarissen zien weliswaar de bedreigingen, maar hun organisaties zijn vaak niet klaar om die het hoofd te bieden. Goed crisismanagement is dan ook een kerncompetentie voor CEO's, senior executives en commissarissen, die kan worden ontwikkeld door training, regelmatig oefenen en praktijkervaring. Welke concrete stappen kunnen commissarissen zetten, op weg van crisisbewustzijn naar crisisbestendigheid?

1. Neem crisiscompetenties op in de samenstelling en de structuur van het bestuur

Hanteer doorleefde ervaring met het managen van een crisis als criterium bij de zoektocht naar nieuwe bestuurders en commissarissen.

2. Neem crisisbewustzijn op in elke functieomschrijving

Een crisis kun je niet delegeren. Elke bestuurder of bestuurder moet speciale vaardigheden kunnen toepassen, als PR, risicomanagement, of de inzet van social media. Stel voor het ontstaan van een crisis gezamenlijke planningscommissies samen en oefen met simulaties. Tijdens een crisis is adequaat optreden van het bestuur en goed contact met aandeelhouders en andere stakeholders cruciaal. Investeer na de crisis in onderzoeken en onafhankelijke evaluaties. Dat kan helpen om toekomstige problemen te voorkomen.

3. Roep een crisisorganisatie in het leven

Crisismanagement vraagt om een parate ‘organisatie binnen de organisatie’, dwars door de hiërarchie en de silo’s heen. Een crisisplan werkt niet als medewerkers het niet kennen en sleutelfiguren kunnen hun rol niet spelen als niemand die expliciet heeft benoemd.

4. Eis specifieke plannen

Vraag om specifieke handelingsplannen voor elk crisisscenario. Test de inhoud: vraag wat er allemaal kan gebeuren en in hoeverre de organisatie in staat is om het hoofd te bieden aan deze specifieke uitdagingen.

5. Houd de lijnen open

De rol van communicatie tijdens een crisis is moeilijk te onderschatten. Communicatie begint niet pas bij het uitbrengen van persberichten en het laten horen van een mea culpa wanneer de crisis eenmaal een feit is. Het begint al veel eerder: intern met het bevorderen van een gedeeld bewustzijn van verantwoordelijkheden en risico’s en extern met buiten naar binnen halen door het luisteren naar decisionmakers, stakeholders en klanten.

6. Omarm de rol van de board als reputatiebewaker

De reputatie van een organisatie is van onschatbare waarde. Het komt te voet en gaat te paard. Alleen de board heeft de autoriteit om reputatieschade te helpen voorkomen of kan mensen in de organisatie die autoriteit verlenen. En alleen de board kan contact onderhouden met de juiste decisionmakers, een adequate communicatiestrategie in werking stellen en de juiste toon zetten.

Klik hier voor het volledige onderzoek.