Op zoek naar nieuwe vormen van governance

Society 4.0
Boekbespreking

In de digitale wereld moeten niet alleen organisaties op zoek naar nieuwe governance, dat geldt zelfs voor landen. In Society 4.0 een zoektocht naar een nieuwe democratie.

Na de agrarische, handels en industriële samenleving staan we aan de vooravond van een nieuwe golf: de digitale samenleving. Dat is géén nieuwe industriële revolutie maar een maatschappelijke revolutie. Een vierde golf, een fundamenteel andere samenleving. We zijn verzeild geraakt in een wereld waarin multinationals groter en machtiger zijn dan landen. Corporate states domineren nation states door zelf regels en wetten te maken. Facebook, Apple, Google, Microsoft bepalen (deels) de regels van het spel. Niet langer landen. Onze democratie is daar niet meer op ingericht. De huidige democratie is gebouwd op de oude tweedeling van arbeid en kapitaal. Die verdeling bestaat niet meer. Om de nieuwe tijd te kunnen besturen, moeten we op zoek naar een nieuwe vorm van democratie. Na het liberalisme, socialisme en kapitalisme moeten we op zoek naar een nieuw …isme.

Society 4.0

De burger leeft in zijn eigen ‘bubbel’ dicht bij huis, maar is qua issues een wereldspeler. Issues als klimaat, milieu en ook een pandemie spelen op wereldniveau en zijn niet meer door een regering in Den Haag te sturen. Nieuwe tijden, society 4.0, vragen om nieuwe antwoorden. De ‘glocal’ is in opkomst, Den Haag is exit. We leven te veel in ons verleden. Er is een nieuw toekomstverhaal nodig. We moeten van een elite society naar een citizen society. Een Society 4.0. Dat vraagt een andere governance. Op wereldniveau, op landsniveau en ook op corporate niveau. In alle lagen van de maatschappij moeten we gaan nadenken over hoe we bestuurlijk kunnen inspelen op de uitdagingen van de toekomst. De grote corporates hebben geen natuurlijk feedback systeem. Er wordt wel iets meer nagedacht over stakeholdervalue, maar de beurs dicteert nog altijd. NGO’s nemen de wereldvraagstukken deels over, maar net als grote multinationals is ook bij NGO geen sprake van een democratie. Mensen worden benoemd op functies. En systeem zonder feedback, zoals in corporate states en NGO’s wordt altijd corrupt. De crowd gaat een nieuwe machtsfactor worden. Organisaties, en dus ook toezichthouders, moeten nadenken over de macht van de crowd (zie ook het GameStop verhaal). Als we in staat zouden zijn om een wereld vanaf de tekentafel te ontwikkelen, zonder de schaduwen van het verleden, zouden staten zoals we die nu kennen vermoedelijk niet worden verzonnen.

Meer info over het boek Society 4.0? Kijk hier.