Rebellie of meer naar de feiten kijken?

Duurzaamheid staat bij veel bedrijven en organisaties steeds hoger op de agenda. In het nieuwe publieksverslag van PwC gaan Mijntje Lückerath, professor of corporate governance en millennial expert Talitha Muusse, in gesprek over ‘ duurzame vooruitgang ’.

Duurzame vooruitgang

Het leeftijdsverschil tussen Mijntje Lückerath-Rovers (1968) en Talitha Muusse (1991) bedraagt ruim twintig jaar, maar toch zitten de hoogleraar (die ook meervoudig commissaris is) en de milieuactiviste veel op één lijn als het gaat om duurzame vooruitgang. Talitha klimt wel het liefst de barricaden op om tot rebellie op te roepen, terwijl Mijntje zich vooral door de feiten wil laten leiden. Maar in een geanimeerd tweegesprek zijn ze het erover eens dat het nu tijd is voor verandering.

Mijntje: ‘Op je LinkedIn-profiel staat een quote van Greta Thunberg: “Misschien moeten we de regels veranderen om de wereld te redden”. Waarom heb je die erop gezet?

Talitha: ‘Ik ben het wel met haar eens. Als je een verandering wilt bereiken en de regels staan daarvoor in de weg, is een beetje burgerlijke ongehoorzaamheid of misschien wel rebellie nodig. Anders gaat de verandering niet snel genoeg en is het straks echt te laat.’

Mijntje: ‘Het is zeker goed om de boel af en toe op te schudden, maar als wetenschapper probeer ik me zoveel mogelijk aan de feiten te houden. Goed onderzoek draagt bij aan transparantie. Dat kan ook een manier zijn om zaken te veranderen. Momenteel is er weinig transparantie over hoe duurzaam bedrijven echt zijn. Ze doen beloftes, maar dat wordt onvoldoende gecontroleerd. Als bedrijven daar beter over rapporteren, kun je ze ook beter aanspreken op hun beleid.’ ‘Gelukkig zie ik dat steeds meer bedrijven enkele van de zeventien sustainable development goals (SDG’s) van de Verenigde Naties adopteren en die in hun strategie verwerken. Dat helpt om de verandering in gang te zetten. Of ben je daar ook sceptisch over?’

Talitha: ‘Wat voor mij heel erg botst is dat het duidelijk niet goed gaat met de aarde, maar dat we ondertussen wel onze oude, menselijke agenda voorop blijven stellen. We kunnen onze businessmodellen niet zo snel aanpassen, omdat er dan te veel economische schade ontstaat, zeggen grote ondernemingen. Maar straks is er niets meer te ondernemen, dus ik zeg: keihard op de rem.’

Mijntje: ‘We kunnen zelf ook veel veranderen. Een groot deel van het probleem is onze consumptie. We vinden het fijn om mooie dingen te hebben, om mooie kleren te dragen. Maar de milieu- of maatschappelijke schade die de productie vaak oplevert, zien we niet. Daarom is het belangrijk dat we organisaties aanspreken op hun waardecreatie, zowel intern, extern, economisch als sociaal. Niet alleen als het gaat om het milieu, maar ook om diversiteit en gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Als we echt naar een duurzame vooruitgang willen, zullen we vooral op dat laatste moeten inzetten. We moeten er echt voor zorgen dat we verschillende perspectieven op tafel krijgen. En dan gaat het niet om een percentage van het aantal vrouwen dat in raden van bestuur zit. Het gaat om een oprecht streven naar diversiteit. Als de consument beter wordt geïnformeerd over deze zaken, kan hij betere keuzes maken en wordt zijn macht wellicht groter dan die van de aandeelhouder. En dan kom ik weer terug op het belang van feiten. Die laten zien waar de waardevernietiging zit.’

Talitha: ‘Daar heb je wel gelijk in. Mensen informatie en daarmee inzicht geven, is eigenlijk ook een vorm van activisme. We hoeven niet alleen maar te roepen en te wijzen. Dat heb ik wel van dit gesprek geleerd. Voortaan zal ik daar meer alert op zijn.’

Mijntje: ‘Ik ben ook blij met jouw generatie. Jullie hebben een heel andere agenda. Een eigen auto of een mooie carrière staan niet meer bovenaan. Veel jongeren vinden bijvoorbeeld mogelijkheden om zich binnen een bedrijf verder te ontwikkelen belangrijker dan het hoogste salaris. Je ziet dat er een verschuiving plaatsvindt in de manier waarop ze hun tijd willen indelen en waarin ze hun energie willen steken. Dat geeft hoop voor duurzame vooruitgang.’

Joukje Janssen, partner bij PwC, expert op het gebied van duurzame vooruitgang:

‘Van het gesprek tussen Mijntje en Talitha vind ik vooral het verschil in generatie mooi. Als spreekbuis van haar generatie is Talitha fel en activistisch, en maakt ze zich zorgen over de wereld waarin zij en mogelijk haar kinderen straks moeten wonen. Mijntje is als wetenschapper met meer ervaring wat voorzichtiger en diplomatieker. En bewandelt liever de weg van de feiten en het onderzoek.

Als het om duurzame vooruitgang gaat, is wel duidelijk dat we over alles transparant moeten zijn. We willen allemaal een mooie toekomst. Een toekomst waarin we respect hebben voor elkaar en voor de wereld om ons heen. Gelukkig plaatsen bedrijven en organisaties maatschappelijke impact steeds hoger op de agenda. Niet alleen omdat hun stakeholders dat verwachten, maar ook omdat ze beseffen dat het nodig is. De uitdagingen daarbij zijn het verankeren van de doelstellingen in hun strategie en het vinden van een goede koppeling tussen winstgevendheid en een positieve impact.

De zeventien sustainable development goals (SDG’s) van de VN, die Mijntje ook in het gesprek noemt, bieden daarbij houvast. Uit onderzoek dat wij hebben gedaan, blijkt dat veel organisaties het belang van deze doelstellingen erkennen. Maar ze worstelen vooral met de implementatie ervan. De eerste stap daarbij is een keuze maken. Je kunt niet alles doen. Beter is te kijken op welke doelen je de meeste impact kunt maken en die vervolgens doorvertalen naar concrete doelstellingen.

Bij PwC hebben we ook de doelen geselecteerd waarin wij het meeste verschil kunnen maken voor de maatschappij, onze klanten en onze mensen (zie ook het hoofdstuk Duurzame weg vooruit). Zo willen we ons hard maken voor een inclusieve samenleving, waarin iedereen gelijkwaardig meetelt, ongeacht geslacht, kleur of culturele achtergrond. Ook werken we aan het CO 2-neutraal maken van onze bedrijfsvoering.’

Klik hier om ook de rest van het publieksverslag van PwC te lezen, met daarin nog drie andere boeiende dubbelinterviews over maatschappelijke thema’s. Of bekijk dit gesprek en de andere op video.