Nieuw én urgent toezichtthema: biodiversiteit

Duurzaamheid

Voor bedrijven betekent de afnemende biodiversiteit een nieuwe uitdaging door toenemende wet- en regelgeving en druk vanuit belanghebbenden. Hoe stuur je en houd je toezicht op een positieve impact op de natuur? Alexander Spek, partner van PwC Nederland, en Thijs IJsbrandij, manager ESG - Environmental Strategy bij PwC, over data verzamelen, rapportages inrichten, strategie formuleren en de transformatie inzetten. ‘Alleen samen komen we tot oplossingen.’

Van een waterdruppel tot een worm in de grond en van woestijn tot een bos vol loofbomen - onze aarde is een verzamelplaats van allerlei soorten natuur. Die natuur is onze levenslijn. Voeding, medicijnen en industriële hulpbronnen - bijna alles vindt z’n oorsprong in biodiversiteit. Niet voor niets stellen de Verenigde Naties dat veertig procent van onze wereldeconomie afhankelijk is van biologische hulpbronnen. Nu plant- en diersoorten wereldwijd met uitsterven worden bedreigd staat alles onder druk.

Herstellen biodiversiteit

Al menig jaar staat klimaat hoog op de agenda. De zorgelijke staat van de natuur is daarentegen minder vaak onderwerp van gesprek, of actie. Dat moet anders, want de ongekend snelle achteruitgang van de biodiversiteit vormt zo mogelijk een nog grotere bedreiging voor de mensheid dan de opwarming van de aarde. Dat stelt IPBES, het onderzoekspanel voor biodiversiteit en ecosystemen en tegenhanger van het op klimaat gerichte wetenschappelijke panel (IPCC) van de Verenigde Naties.

Ongeveer 1 miljoen plant- en diersoorten wereldwijd worden op dit moment met uitsterven bedreigd. De biodiversiteit is de laatste vijftig jaar met 68 procent afgenomen. De huidige inspanningen zijn onvoldoende om de ongekende achteruitgang van de natuur te stoppen. Daarmee tasten we het fundament aan van onze economie, voedselzekerheid, gezondheid en kwaliteit van leven.

Biodiversiteit

Waar beginnen?

Bedrijven starten de zoektocht naar een minder grote negatieve en uiteindelijk positieve impact op biodiversiteit doorgaans vanuit een basale vraag: waar moeten we beginnen? Dat startpunt is volledig afhankelijk van de plekken waarop een bedrijf actief is en de activiteiten die het daar onderneemt. Verschillende activiteiten zorgen voor verschillende vormen van druk op biodiversiteit.

Landgebruik is daarbij een van de belangrijkste thema’s om naar te kijken. Hoeveel land wordt er gebruikt, op welke manier wordt het land gebruikt en waar ligt het gebruikte land precies? Andere belangrijke factoren die een negatieve impact hebben op biodiversiteit- ook wel drukfactoren genoemd - zijn watergebruik, vervuiling van de omgeving door ecotoxicologie of het onttrekken van natuurlijke hulpbronnen.

Biodiversiteit

Tijd van achteroverleunen is voorbij

Gelukkig staan biodiversiteit en natuur steeds hoger op de internationale- en bedrijfsagenda. Dit is terug te zien in de EU Biodiversiteit Strategie 2030, met daarin onder andere het doel om drie miljard bomen te planten en het gebruik van pesticiden met 50 procent te verminderen. Daarnaast speelt biodiversiteit een grote rol in de EU Taxonomie, de Taskforce on Nature-related Financial Disclosures (TNFD) en de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). Binnen de SFDR wordt het bijvoorbeeld verplicht te rapporteren over activiteiten die een negatieve invloed hebben op gebieden met een kwetsbare biodiversiteit. De CSRD, de EU-richtlijn die momenteel wordt ontwikkeld zodat organisaties op hetzelfde niveau over niet-financiële informatie rapporteren als over financiële informatie, moet ervoor zorgen dat beide rapportages een gelijk gewicht krijgen in de besluitvorming van bedrijven.

Daarnaast vond in 2022 de COP15 plaats, de VN-top die zich volledig richt op biodiversiteit en qua belang vergelijkbaar moet worden met de klimaatconferentie van Parijs in 2015. De doelstellingen voor dit decennium op het gebied van biodiversiteit worden hier bepaald en vertaald in concrete richtlijnen.

Strategische slagkracht

Steeds meer bedrijven en organisaties zijn op zoek naar hulp bij het begrijpen van de strategische vraagstukken op het gebied van biodiversiteit. Zo heeft een havenbedrijf te kampen met illegale handel in beschermde wilde dieren en planten en zoekt een manier dit te bestrijden. Een bank vraagt hoe om te gaan met het risico dat leningen verschaft worden aan klanten die bijdragen aan ontbossing. En een energiebedrijf wil bij de ontwikkeling van nieuwe energieprojecten geen negatieve impact hebben op de lokale omgeving, maar hoe zorg je daarvoor?

Kennis van biodiversiteit en een geïntegreerde aanpak op het gebied van klimaat en natuur is essentieel voor een positieve impact op milieugebied. Bedrijven die op grote schaal bomen aanplanten om hun CO2-vervuiling te compenseren en zo hun negatieve impact op het klimaat verkleinen gaan vaak voorbij aan het belang van biodiversiteit. Het aanplanten van een grote hoeveelheid dezelfde bomen kan namelijk een negatief effect hebben op het lokale ecosysteem. Daarom is samenwerking van een ESG-team waar verschillende invalshoeken nieuwe perspectieven brengen zo belangrijk. Van bioloog tot accountant en van strategie-expert tot transformatiespecialist - samen werken we aan strategische oplossingen op het gebied van biodiversiteit.

Rapportage, strategie én transformatie

Sociaal bewogen consumenten, aandeelhouders, kredietbeoordelaars en investeerders - bedrijven worden door een grote groep aan belanghebbenden en door nieuwe wet- en regelgeving gedwongen op het gebied van ESG (Environmental, Social en Governance) stappen te maken. Bedrijven moeten zich voorbereiden op fundamentele veranderingen in vrijwel alle aspecten van hun organisatie. Deze aspecten verdelen we onder in wat we de drie dimensies van de ESG-revolutie noemen: een nieuwe kijk op reporting, strategische heroriëntaties en grootschalige bedrijfstransformaties.

PwC driebollenmodel ESG

Biodiversiteit vraagt om samenwerking binnen ESG-teams: niet alleen met accountants en strategieconsultants, maar ook binnen een ecosysteem van interne en externe experts op het gebied van biologie en klimaat, kennispartners én klanten. Dat geldt voor het stellen van stevige ambities, het formuleren van een robuuste strategie, het meten van kpi’s op het gebied van biodiversiteit, het opzetten van de juiste rapportage, het organiseren van de data én het meenemen van alle medewerkers in de organisatie. Want alleen samen komen we tot oplossingen en echte impact voor een meer duurzame wereld.

Nieuwe tool voor meten impact

Inzicht om de juiste doelstellingen, interventies én strategieën te bepalen om de positieve impact op biodiversiteit te vergroten: de Biodiversity Impact Screening Tool helpt bedrijven op een transparante en toegankelijke manier. Het startpunt? De financiële administratie van een bedrijf of organisatie. De financiële gegevens worden omgezet naar impact aan de hand van waarden uit grote databases als Exiobase en het door het RIVM ontwikkelde ReCiPe. Vervolgens rekent de tool dit om naar heldere getallen per drukfactor en kpi’s.

Van inzicht naar actie

De versnelling naar een natuurpositieve en net zero toekomst is hard nodig. Ruim 55 procent van het wereldwijde bruto nationaal product is afhankelijk van de natuur en meer dan de helft (50,6%) van de marktwaarde van beursgenoteerde ondernemingen op 19 grote beurzen is onderhevig aan materiële natuurrisico's, zo blijkt uit recent onderzoek van PwC. De gezondheid van natuurlijke ecosystemen en biodiversiteit heeft daarmee verstrekkende gevolgen. Dat maakt biodiversiteit ook een urgent thema voor commissarissen en toezichthouders.

Klik hier voor het lezen van het volledige artikel en voor contact met Alexander Spek en Thijs IJsbrandij van PwC.

============================================================

Centre for Nature Positive Business

PwC heeft onlangs het wereldwijd actieve Centre for Nature Positive Business gelanceerd, dat door het samenbrengen van meer dan vijfhonderd specialisten binnen het PwC-netwerk wil helpen bij de versnelling van de noodzakelijke transitie naar net zero door het bundelen van de kennis rondom biodiversiteit, water, bosbouw, regeneratieve landbouw en geospatiale analyse.

Wat doet PwC’s Centre for Nature Positive Business?

  • Het versnelt de samenwerking tussen openbare, particuliere en maatschappelijke organisaties om het verlies van natuur te stoppen en het tij gezamenlijk te keren.
  • Het stelt bestuurders in staat hun rol te spelen door de grootste organisaties en bedrijven ter wereld te helpen over te stappen op natuurpositieve bedrijfsmodellen.
  • Het helpt bij de ontwikkeling van kaders, normen en methoden die de basis vormen van snelle veranderingen in het gehele systeem.
  • Het ondersteunt PwC’s Sustainability Academy die wereldwijd alle 328.000 PwC-medewerkers gaat bijscholen op het gebied van natuur- en biodiversiteit, ter verbetering van de slagkracht in alle projecten.

============================================================