Maarten Appels

‘Goede voorbereiding is het halve werk’

Environment, Social and Governance (ESG) staat prominent in de belangstelling. Voor- en tegenstanders roeren zich in de discussie ten aanzien van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Voor de voorstanders kan de verduurzaming niet snel genoeg worden doorgevoerd, tegenstanders ageren juist tegen het meewegen van ESG-factoren bij het doen van investeringen. Een bespiegeling van Maarten Appels en Vanessa Liem (Van Doorne) over CSRD, CSDDD, morele dilemma’s, 5% boete over de omzet en de rvc als klankbord.

Governance anno 2023

Het Financieele Dagblad publiceerde recentelijk een opiniestuk met als titel: 'Estro-vonnis onderstreept dat toezicht geen erebaantje is'. Aanleiding van deze publicatie was de Estro-zaak waarbij de Ondernemingskamer wanbeleid heeft vastgesteld bij de verkoop van de kinderdagopvangketen Estro. De zaak heeft in de media veel aandacht gekregen en met name de commissarissen kregen het zwaar te verduren in het oordeel van de Ondernemingskamer. Een bespiegeling door Maarten Appels van Van Doorne.

ESG-trends voor 2023

De herziene Corporate Governance Code 2022 bepaalt expliciet dat bestuurders en commissarissen deskundig dienen te zijn op het gebied van duurzaamheid. Duurzaamheid moet onderdeel worden van training en opleiding van bestuurders en commissarissen. Daarom zetten Maarten Appels, Loes Wilbrink, Victor van Ahee, Yu An Chan van Van Doorne middels een drieluik de belangrijkste wets- en overheidsbeleidsontwikkelingen op het gebied van ESG op een rijtje. In deze editie van Governance Update presenteren wij het eerste deel van het drieluik met de ontwikkelingen voor 2023 op het gebied van environment (de E van ESG). 

ESG, wat moet de toezichthouder ermee?

Het belang van ESG (Environment Social & Governance) op ondernemingen wordt steeds belangrijker, constateren Maarten Appels en Tessa Pieksma van Van Doorne. ‘De klassieke rol en verantwoordelijkheden van de bestuurder verschuift. Waar in het verleden alleen of met name het belang van de vennootschap en het maken van winst voorop stonden, komen sociale doelen (milieu, mensenrechten) steeds meer op de voorgrond.  De rol van de toezichthouder verschuift ons inziens mee met deze trend.’ Naast ESG is er nu ook Corporate Sustainability Due Diligence Directive.

Modernisering NV-recht

Na de invoering van de Wet vereenvoudiging en flexibilisering BV-recht en de Wet Bestuur en Toezicht rechtspersonen, is het nu de beurt aan het NV-recht.

De overheid als aandeelhouder

De overheid speelt in verschillende sectoren een belangrijke rol bij ondernemingen. De overheid heeft als (mede)aandeelhouder van deze ondernemingen zowel een publiek belang als een financieel belang. Belangen die in de praktijk niet altijd parellel lopen aan het vennootschappelijk belang van de onderneming. ‘Een rvc van een (semi-)publieke onderneming zal in de uitoefening van zijn toezichthoudende rol steeds moeten laveren tussen publieke en maatschappelijke belangen die de betreffende onderneming in acht dient te nemen’, constateren Maarten Appels en Hugo Reumkens, Van Doorne.

Man/vrouw-quotum:
niet alleen relevant voor de beursvennootschap en de grote onderneming

Met het wetsvoorstel tot wijziging van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek om zo de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in de rvb en de rvc evenwichtiger te maken, slaat de Tweede Kamer de eerste barst in het glazen plafond. Het toepassingsbereik is beperkt tot beursvennootschappen en grote vennootschappen. ‘Het lijkt moeilijk te rijmen dat beursgenoteerde ondernemingen onderworpen worden aan een dergelijke verplichting terwijl organisaties met een belangrijke maatschappelijke functie niet voldoen’, analyseren Maarten Appels en Tess Lont van Van Doorne de hoofdlijnen van het Wetsvoorstel.

Rol voor de commissaris bij succesformule?

De Nederlandse economie groeit, de werkloosheid daalt. Een tekort aan arbeidskrachten is steeds meer de belangrijkste belemmering voor bedrijfsactiviteiten. Ligt er een rol voor toezichthouders om personeel aan de onderneming te binden en nieuw talent aan te trekken?

Verdere uniformering rechtspersonenrecht

Al geruime tijd ligt het wetsvoorstel Bestuur en toezicht rechtspersonen bij de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel voorziet in een aantal belangrijke wijzigingen voor de stichting, de vereniging, de coöperatie en de onderlinge waarborgmaatschappij. Door een aantal wetsartikelen te ‘verplaatsen’ is sprake van een verdere uniformering. Een bespiegeling door Maarten Appels, toegevoegd notaris Van Doorne.

Cybergovernance

Op het niet naleven van de meldplicht datalekken staat een boete van 820.000 euro of tien procent van de omzet van een rechtspersoon in het voorafgaande jaar. Of in de toekomst zelfs meer. Reden genoeg voor toezichthouders om datalekken serieus te nemen, adviseren Maarten Appels, Roos Dutilh-van Waaij en Eva de Vries van Van Doorne.