Ronald Buitenhuis

‘In veel organisaties draait het om geld. Bij ons om leven en dood.’ Dat heeft gevolgen voor leiderschap, betoogt voormalig Commandant der Strijdkrachten Peter van Uhm in zijn boek Notities van een generaal. ‘In het leger draait het om vertrouwen, blindelings vertrouwen. In een hinderlaag heb je geen tijd om nog even te vergaderen met de baas.’ Het gaat er niet om wat jij als baas zegt, maar hoe mensen jou zien.

Het tweede Governance Update webinar is maandag 27 november. Onderwerp: Artificial Intelligence. Host, zelf commissaris en AI deskundige Saskia Vlaar pleit voor awareness rond dit onderwerp. Zeker ook bij commissarissen. ‘In de boardroom zijn we net aan het wakker worden op dit thema.’ AI is volgens Vlaar vergelijkbaar met komst van elektriciteit en internet. Waak er als commissaris wel voor dat je aan de vooravond van de vergadering niet nog even snel stukken door Chat GPT laat beoordelen. ‘Klinkt goed, maar dat is een grote valkuil.’

Toezichthouders worden geconfronteerd met de gevolgen van de digitale transformatie: een toename aan veranderingen en een toename van de snelheid van die veranderingen. Van toezichthouders wordt verwacht dat ze de gevolgen van de digitale transformatie voor hun eigen organisatie kunnen beoordelen. Als gevolg van deze ontwikkelingen zullen binnen de raad van toezicht nieuwe profielen ontstaan.

Herkent u als commissaris of toezichthouder onderstromen in organisaties? Zijn er onderstromen in het bestuur? Lees hoe ze een organisatie kunnen beïnvloeden en wat de gevaren zijn.

Dilemma’s zijn zelden zwart-wit. Toch wijst de morele vinger vaak als een kompas dezelfde richting op. Wie het hardst roept, bepaalt wat goed/fout is. In haar boek Morele dilemma’s in de boardroom pleit governance-hoogleraar Mijntje Lückerath-Rovers voor een morele weegschaal in plaats van een moreel kompas. ‘Morele keuzes zijn niet eendimensionaal.’

Sommige bedrijven zijn groter dan de complete economie van menig land. Bestuurders –zeker corporate- hebben dus niet alleen een verantwoordelijkheid voor hun bedrijf. Die verantwoordelijkheid gaat veel verder. In Democratie 4.0 gaat Bob de Wit op zoeken naar nieuwe vormen van democratie.

Een sectoroverstijgende governancecode? Dat is de vraag die centraal staat in het Nationaal Commissarissen Onderzoek 2023. Onderzoekers Mijntje Lückerath (TIAS) en Auke de Bos (Erasmus Universiteit/EY) willen weten of we na twintig jaar codes toe zijn aan één code die sectoroverstijgend is. ‘Het speelveld is echt anders dan in 2003 toen Tabaksblat de eerste code schreef.’ Meedoen aan het onderzoek kan nog.

Volle zalen op Curaçao, Bonaire en St. Maarten tijdens de Governance 2-daagse en de Week van het Commissariaat aldaar. ‘Er is een enorme honger naar kennis over toezicht, bestuur en de dynamiek ertussen’, kijkt docent en NR adviseur Annelies de Groot Kooijman terug op het event. ‘Er is een enorme gretigheid om middels goed bestuur de eilanden verder te ontwikkelen.’

De nieuwe herziene Corporate Governance Code is met weinig enthousiasme onthaald. ‘Zoek de verschillen’, was de algemene opvatting. ‘De opeenvolgende codes hebben hun nut bewezen, maar hoe blijft de code na twintig jaar nog steeds relevant en toekomstbestendig? Is het niet tijd voor een verbindende sectoroverstijgende code?’, vraagt Hugo Reumkens van Van Doorne. ‘De nieuwe herziene code is achterhaald door Europa en jurisprudentie.’