Young boards kunnen positieve verandering aanjagen

Young professionals kunnen bestuurders en commissarissen ondersteunen bij het bouwen van toekomstbestendige organisaties. Zittende boards moeten leren luisteren naar jong talent, de belangen van millennials en generatie Z meenemen in de besluitvorming en jonge medewerkers bijstaan in het versterken van hun (mentale) weerbaarheid, zo kwam naar voren tijdens het EY Next Gen Round Tables Event. Een bijdrage van André Wijnsma en Saskia van der Zande van EY Nederland.

Wat kunnen zittende leiders leren van young professionals (en andersom) om met elkaar te werken aan toekomstbestendige organisaties en een betere samenleving voor iedereen? Dat is de insteek van het Next Gen Round Tables Event, afgelopen najaar voor de tweede keer georganiseerd door EY. Daarbij discussieerden 90 young talents uit 40 organisaties over duurzaamheid, AI en (mentaal) welzijn.

Inspiratie, innovatie en implementatie

Oorlog en geopolitieke spanningen, een klimaatcrisis en het afbrokkelen van de westerse democratische traditie: vooral de twintigers en dertigers in de zaal zullen in de toekomst de gevolgen ondervinden van deze ‘apocalyptische’ ontwikkelingen. De huidige tijden van transitie vragen om inspiratie, innovatie en implementatie, stelt Jan Peter Balkenende, oud-premier en external senior advisor EY. ‘Jonge mensen kunnen de benodigde positieve verandering helpen aanjagen.’

Balkenende doet een oproep aan zittende én aankomende leiders. Bedrijven moeten jonge generaties uitnodigen om nieuwe ideeën te spuien en proberen die in de praktijk te brengen, maar ook terugkoppelen waarom dat soms (nog) niet lukt. ‘Dán neem je jonge medewerkers serieus.’ Zijn advies aan young boards: ‘Durf je uit te spreken!’

Weerbaarheid, solidariteit en betrokkenheid

Alexander Rinnooy Kan, onder meer oud-voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER), schetst de verschillen tussen de babyboomgeneratie waartoe hij zelf behoort en de aanwezige millennials en Generatie Z: ‘Jullie leven in een digitale wereld, denken anders over vooruitgang, staan kritisch tegenover autoriteit en hebben meer aandacht voor work/life-balance. Jullie zullen later gelukkig meer tijd aan jullie kinderen besteden dan ik kon.’

Rinnooy Kan heeft ook een ‘wensenlijstje’ voor de leiders van straks: weerbaarheid, solidariteit en betrokkenheid. ‘Ik hoop dat jullie je deel voelen van het grotere geheel, willen samenwerken aan de oplossing van problemen en bereid zijn om je actief bezig te houden met de grote kwesties waarmee we als mensheid worstelen: vandaag, morgen en overmorgen.’

ESG: urgenter voor leiders van morgen

De lijst great challenges wordt gedomineerd door extreem weer, misinformatie door AI en cyberaanvallen, maatschappelijke/politieke polarisatie en migratie, zo komt naar voren uit het Global Risks Report 2025 van het World Economic Forum. Vijf van de tien mondiale risico’s met de grootste gepercipieerde impact over 10 jaar zijn milieugerelateerd. Opvallende uitkomst: de jongere generatie ziet de genoemde duurzaamheidsrisico’s op kortere termijn en als urgenter dan oudere generaties.

Dat wordt herkend door de aanwezige nextgens. Een deelnemer: ‘Leiders die nog maar tien jaar te gaan hebben voor hun pensioen handelen vaak niet in het belang van ons als jonge mensen.’ Daarom is het zo belangrijk dat young boards zich uitspreken binnen organisaties, aldus Claudy te Boome, Corporate Responsibility & Sustainability leader EY. ‘Zo kun je impact hebben op het tempo en de schaal van de verduurzaming van de bedrijfsvoering.’

‘Duurzaamheid? Doe dat maar in je eigen tijd’

De rol die de deelnemende young professionals daarbij concreet voor zichzelf zien: bewustwording en een cultuuromslag realiseren, ESG-thema’s agenderen bij de board, concrete ideeën spuien én pushen op de praktische uitvoering. De huidige generatie leiders is nog te vaak gericht op de korte termijn en financieel resultaat, vinden de deelnemers. ‘De wereld staat in de fik, maar bedrijven nemen hun verantwoordelijkheid onvoldoende, of doen dat alleen omwille van compliance of hun reputatie.’ En: ‘Als je als young professionial wil werken aan duurzame initiatieven, moet dat in je eigen tijd én het bedrijf geld opleveren.’

(Gen)AI: risk versus reward

Dilemma’s kenmerken ook die andere great challenge: de impact van AI op organisaties en maatschappij. Is artificial intelligence een gewaardeerd nieuw teamlid, of neemt het onze rol als mens over, is de vraag die Roberto Rozema, senior manager Technology Risk EY, aan de young professionals voorlegt. Na de eerste hype rond (Gen)AI lijken organisaties weer terug op aarde te keren en anders kunnen (young) boards hen helpen bij de benodigde reality check, zo blijkt.

Is er wel een use case voor AI?

De internetgeneratie heeft een geoefend oog voor de kansen én bedreigingen van (Gen)AI. ‘Sommige organisaties lijden aan FOMO, fear of missing out: ze omarmen AI, terwijl de innovatie vaak te snel gaat voor een doordachte transformatie van de businessfuncties en ze niet klaar zijn voor de implementatie.’ Eerst moet de why-vraag gesteld worden: waardecreatie moet altijd het startpunt zijn. Kijk dus goed of er een heldere use case voor AI geformuleerd kan worden, benadrukken de aanwezige young professionals.

Ethische keuzes

Wanneer er wél een businesscase is, moeten (young) boards vragen stellen als: kan de implementatie de ontwikkelsnelheid van (Gen)AI bijbenen, (hoe) is de integriteit en kwaliteit van de data geborgd, beschikt het bedrijf over de juiste vaardigheden om AI-modellen uit te rollen, te onderhouden én te gebruiken, worden er bewust ethische keuzes gemaakt en is het bedrijf daar transparant over? Young professionals kunnen leadershipsteams en raden van commissarissen hierin bijstaan, maar er wordt ook gewaarschuwd: ‘Sommige boards hebben een blind vertrouwen in de jonge generatie bij de implementatie van (Gen)AI.’ De boodschap: houd zelf de regie.

Werken aan welzijn

Een andere 21e-eeuwse realiteit voor veel jongeren: mentale problemen. Triggers: perfectionisme en faalangst, maar ook de wooncrisis, prijsstijgingen, klimaatverandering en de oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten. Een goede balans tussen persoonlijk en professioneel welzijn kan uitval van jonge medewerkers helpen voorkomen, aldus Mikkel Hofstee van adviesbureau Lifeguard.

Biomarkers en psychomarkers

De young professionals zijn zélf verantwoordelijk voor de biomarkers van (mentale) gezondheid: genoeg slaap, gezond eten, voldoende beweging (dagelijks 10.000 stappen!) en frisse lucht. Werkgevers/leidinggevenden zouden meer moeten sturen op de psychomarkers, zoals: vertrouwen/autonomie, een stimulerende leiderschapsstijl, empathie, sense of belonging, psychologische veiligheid, rechtvaardigheid en zingeving.

Code rood?

De ‘stress-curve’ kan helpen vaststellen wanneer positieve stress overgaat in negatieve stress. Herken tijdig de fysieke, emotionele, mentale en spirituele signalen: chronische stress of code rood? Hofstee: ‘Iedereen beleeft stress weer anders, dus vraag als leider aan je individuele teamleden hoe je hen het best kunt helpen.’

Wederzijds respect

Gehoord worden door de top is belangrijk, concluderen twee aanwezige young professionals na afloop van het event. ‘Als jongere generatie moeten we respect hebben voor het track record van de oudere generatie. Maar zij ook voor óns, ook al bewandelen we niet altijd de orthodoxe carrièrepaden. Vaak mag je pas meepraten als je ervaren bent, maar juist onze ónorthodoxe visie kan helpen om bedrijven toekomstbestendiger te maken.’

Benieuwd naar de key takeaways van het EY Next Gen Round Tables Event? Klik hier (en scroll naar onder) voor een checklist met concrete adviezen voor zowel leadershipteams als young boards op het gebied van intergenerationele samenwerking, duurzaamheid/ESG, AI en wellbeing.  

André Wijnsma is Assurance Markets Leader EY Nederland. Saskia van der Zande is Managing Partner Core Business Services, COO en lid raad van bestuur van EY Nederland.