Semipubliek

De discussie over het stakeholdermodel of Rijnlands model zal in 2025 steeds meer momentum krijgen. Commissarissen moeten zich rekenschap geven van het veranderende maatschappelijke verwachtingspatroon omtrent hun rol. Dat vraagt om toezicht op evenwichtige belangenbehartiging, vroegtijdig signalen oppikken vanuit de samenleving en openstaan voor alternatieve governancestructuren, stellen Maarten Appels en Tessa van Berchum van Van Doorne.

De voordrachtscommissaris heeft zich ontwikkeld tot een regisseur, changeagent, stakeholdersteward en hoeder van het Rijnlands perspectief binnen de governancedriehoek, zo kwam naar voren tijdens het jaarcongres van de Alliantie Medezeggenschap & Governance. Al lijkt het ook tijd voor een volgende stap. ‘Álle commissarissen moeten oog hebben voor belangen van stakeholders.’ En: komt er een gedragscode voor ondernemingsraden?

De publieke sector in Nederland besteedt steeds meer aandacht aan transparantie en verantwoording over duurzaamheid. Onderzoek van PwC laat zien dat organisaties in de publieke sector vooruitgang boeken, maar dat er daarnaast nog veel kansen zijn om met de Europese richtlijn CSRD impact te maken.

Raden van toezicht bij zelfstandige bestuursorganen vervullen een bufferfunctie tussen minister en zbo-bestuur. Ze hebben zicht op de dagelijkse bedrijfsvoering en kunnen kritischer vragen stellen, zonder de schijn van politiek gemotiveerde beïnvloeding. Het is dan ook zinvol om bij (grote) zbo’s een raad van toezicht verplicht te stellen. Een analyse op persoonlijke titel van Cornelis van der Werf.

Hoe vaak loop je door de fabriek of frontoffice? Draai je wel eens een dag mee op de afdeling klantenservice? Praat je even gemakkelijk met de productiemedewerker als met het management en de staf? Het zijn vragen die commissarissen vaker aan hun directeur of bestuurder zouden moeten stellen, aldus Leo Epskamp, vennoot van Custom Management Interim Directeuren. ‘Leiders moeten hun oor te luisteren leggen binnen de gehéle organisatie.’

Het voorstel om de vergoeding van de commissarissen van Triodos Bank met 75% te verhogen werd snel weer ingetrokken na felle kritiek van de aandeelhouders. Bij ABN Amro zei de staat meermalen nee tegen een stijging van de remuneratie van de toezichthouders. De honorering van commissarissen komt steeds meer onder het maatschappelijk vergrootglas te liggen. Als rvc plannen voor verhoging? Houd rekening met de gevoeligheid in de samenleving en zeg zo nodig: ‘Nu even niet.’

Productieproblemen oplossen, een crisis managen, of jonge mensen binden en boeien in een krappe arbeidsmarkt: de variatie aan uitdagingen voor 21e-eeuwse ondernemingen vraagt om leiderschap op maat. Hoe kunnen commissarissen in deze dynamiek het juiste type leider benoemen? Paul van Gerwen, vennoot van Custom Management Interim Directeuren, schetst de contouren van leiderschap 2.0: situationeel, dienend en soepel schakelend tussen zichtbaarheid en onzichtbaarheid.