NR Governance Kennisbank

HR-professionals zullen in 2020 voor het eerst sinds vijf jaar niet langer de werving van nieuwe medewerkers als topprioriteit hebben, maar juist scholing en behoud van huidige medewerkers. Dit blijkt uit het onderzoeksrapport ‘HR-Trends 2019-2020’ van AFAS Software, Berenschot en Performa. Voer, ook voor toezicht, in de gesprekken met bestuurders.

De ondernemingsraad is een belangrijke speler, zeker wanneer de onderneming zich in een crisis bevindt en een turnaround noodzakelijk is. Hoe kunnen (interim-)bestuurders en commissarissen het best omgaan met medezeggenschap? Gerrit Mastenbroek, vennoot van Custom Management Interim Directeuren, deelt zijn visie en ervaring en geeft tips.

Ronald te Loo is per 7 november 2018 gestart als voorzitter RvT van de Stichting iHUB, daarnaast is hij Associé bij Berenschot, Directeur van Aap Noot Mies BV en CFO bij Maximum Asia.

Een-tweetjes, voorgekookte benoemingen en parkeerplaatsgesprekken: het opvolgingsproces brengt veel dynamiek met zich mee en is volledig ondoorzichtig voor de buitenwereld. Tijd voor meer transparantie over een van de belangrijkste verantwoordelijkheden van de raad van commissarissen.

Commissarissen van multinationals accepteren vaak toezichtfuncties bij (buitenlandse) dochterondernemingen zonder zich te verdiepen in de lokale governancesituatie en het mandaat van de bewuste rvc of board. Wees je bewust van je specifieke verantwoordelijkheden alvorens interne commissariaten bij (landen)vestigingen te accepteren, adviseert Harald de Graaf, vennoot van Custom Management Interim Directeuren.

De toenemende maatschappelijke controle op de bedrijfsvoering van organisaties kost topbestuurders steeds vaker de kop. Bijna veertig procent van de CEO’s die worden vervangen, moet weg vanwege een integriteitskwestie.

Institutionele beleggers hebben meestal een uitgebreid aandelenportfolio. Het is voor hen dus lastig het reilen en zeilen van alle deelnemingen tot in detail te volgen. Daarom wordt veelvuldig gebruik gemaakt van de adviezen van stemadviesbureaus.

Voor grote organisaties van openbaar belang (OOB's) met meer dan 500 werknemers, zijn de voorschriften voor niet-financiële informatie sinds 2017 aangescherpt.

Met het accepteren en erkennen van het belang van sociale interactie en relationele processen stapt psychologie steeds nadrukkelijker de bestuurskamer binnen.

Karin Runia werkt als adviseur, onderzoeker en toezichthouder in onderwijs en zorg. Een interview over zorg en welzijn, wat haar dreef tot een rol als toezichthouder en welke kwaliteiten zijn van belang voor toezichthouden.

Blockchain biedt kansen voor de zorg, maar er is wel behoefte aan kennis en inzicht hoe blockchain veilig en verantwoord in te zetten. Om blockchain in de zorg verantwoord toe te passen, is het nodig om governance op drie niveaus in te richten. Dat is de belangrijkste conclusie uit het rapport ‘Naar werkende governance op blockchain in de zorg’, waarin Berenschot in opdracht van het Zorginstituut haar expertvisie geeft op dit onderwerp.

Worstelt u met de vraag: hoe moreel is mijn leiderschap (of dat van de bestuurders waarop u toezicht houdt)? Het boek van nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer biedt boeiende inzichten en zet de lezer aan het denken, aldus recensent Jacques Gerards van Bureau Bestuurlijk Advies.   

Bijna twee derde van de aandeelhouders van ING stemde tegen decharge van de raad van bestuur en de raad van commissarissen. Dat de top van de bank hieraan geen persoonlijke consequenties verbindt, verdient vanuit governance-oogpunt een duim omlaag.     

Aandeelhouders mogen hun zegje doen over een salarisverhoging voor Philips-ceo Frans van Houten.

Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van donderdag 11 april 2019 in Zwolle is drs. Anita Arts (1959) formeel benoemd tot commissaris van Enexis Holding.

Adriaan Lieftinck
Nieuwe toezichtfunctie: lid RvT Catharina Ziekenhuis Eindhoven

Wat speelt er in de boardroom? Welke actuele onderwerpen staan er op de agenda? Antwoorden op die vragen vinden we in het onderzoek Berenschot Strategy Trends van 2019. Conclusie: er komen steeds meer onderwerpen op de boardroom-agenda en deze issues worden ook steeds belangrijker.

Een kritische waakhond voor de veiligheid – zoals bepleit door Pieter van Vollenhoven – moet zich ook richten op de digitale veiligheid, stelt Bram van Tiel, partner cybersecurity en dataprivacy bij PwC. Hij voorziet daarbij een rol voor een speciale commissaris die de digitale infrastructuur bewaakt en budget én mandaat heeft om zaken te regelen en in te grijpen.    

Als de directeur-grootaandeelhouder wordt vermist, kan een beroep worden gedaan op een bestuurder bij belet en ontstentenis. Arjan Bijman, vennoot van Custom Management Interim Directeuren, schetst de stakeholderdynamiek en de governancedilemma’s wanneer de dga blijkt te zijn overleden. Ook uitermate leerzaam voor commissarissen.

Wat is de impact van digitale transformatie voor de CFO en wat betekent dit voor de rol van de commissaris? Een interview met BDO-partner Marco Schilder over toezicht op governancestructuur en informatiehuishouding, een spiegel voorhouden aan de CFO en nieuwe competenties. ‘Een commissaris hoeft geen IT-expert of data-scientist te zijn, maar moet wel inzicht hebben in de kansen en bedreigingen van digitalisering.’

Accreditatie draagt bij aan de professionele ontwikkeling en het reflectief vermogen van zorgbestuurders, volgens toezichthouders. Dit blijkt uit een enquête onder NVTZ-leden. Overigens moet een goede raad van toezicht ook zichzelf een oordeel kunnen vormen over de kwaliteit van de bestuurder.

Onderzoek leert dat kennis en ervaring op het gebied van digitale transformatie in de rvc veelal ontbreken, waardoor niet altijd de juiste vragen worden gesteld. Vijftig procent van de commissarissen vindt dat het nadenken over nieuwe businessmodellen niet nodig is.

Komende week staat de plenaire behandeling in de Tweede Kamer gepland van de 'Wet bestuur en toezicht rechtspersonen'. Deze wet voorziet in de invoeging van een nieuw artikel in het Burgerlijk Wetboek (art. 2:298a BW). Dit artikel bepaalt dat de rechter een werkgever niet kan veroordelen de arbeidsovereenkomst tussen een stichting en haar bestuurder te herstellen.

Financiën voor commissarissen en toezichthouders is een nuttig boek, maar een aantal relevante vragen blijft onbesproken, constateert onze vast recensent Jacques Gerards van Best Advies.